Ма+Ма ->МакЕ
Двоината која како преод од еднина во множина ,и се обидовме да ја доловиме преку зборот Ма+Ма ,можеби најубаво ќе ја согледаме преку буквата е ,која се наоѓа на крајот од зборот Маке,како дел од кованката Маке/дон
Значи во овој текст се прашуваме зошто ја имаме буквата е во името на нашата земја.
Најкратката форма која се употребува и денес во означувањето на Бога е дадена во зборот Ма
На пример во митологијата,археологијатa дадена како Големата Богиња Ма или Божицата Ма или богот Ма ,што му доаѓа и скратено од Мајка .
За овој збор пишуваме дека е :
- збор напишан во еднина
збор напишан во женски род
Доловувајќи го преку најпрвиот збор на светот или зборот изговорен од устата на секое првородече
зборот Мама ,можеме да споредима и вака .
Мама е збор напишан во еднина
Мама е збор напишан во женски род .
Но, зборот Мама би можел да се протолкува и како збор напишан во и женски род и во множина и тоа изразувајќи се вака :
Ма + Ма =Мама ;каде
Ма =>еднина
+
Ма =>еднина
----------
Мама=>множина
од аспект на значењето на Ма-Мајка имаме вака :
Ма =>Мајка =>еднина
+
Ма =>Majka =>еднина
--------------------
Мама=>Мајки=>множина
Се фокусираме на барањето на одговорот на прашањето
,каква множина ?
Знаејќи дека во нашиот современ литературен македонски јазик множината се создава со употребата најповеќе на буквата "и" за зборот Мајка ви било вака
Мајка-еднина
Мајки-множина
множинската форма се прави,во денешниот литературен јазик
со буквата > и < па имаме
Мајки за множина .
Повторно ,согледувајќи ја подреденоста на самогласките во нашето современо писмо Азбуката редоседот им е даден :
А , Е , И ,О ,У
па имаме
МајкА -еднина
МајкИ-множина
она што фигурира помеѓу нив е самогласката " е "
па едното со другото дава нешто што е прекрасно за читање
МајкЕ-двоина ,
како множински облик на нешто што е повеќе од еден ,а помалку од три
Во прилог на множинската форма на изразувањето на титулата Бог ,ќе го наведеме и фактот дека во Библијата е забележана множинската форма и тоа во нејзините почетни делови:
И Бог рече: „Да направиме човек во Нашиот лик, според Нашата сличност, и нека владеат над морските риби, над небесните птици и над добитокот - над сета земја - и над сите лазачи што ползат по земјата!” Битие 1:26
И пак ќе напишам
А она што е како скалило помеѓу еднината и множинате е веќе напомнав двоината
значи аналогно на претходното
Ма-еднина
Ма
+
Ма
--------
Мама двоина
или
Ма =>Мајка =>еднина
+
Ма =>Majka =>еднина
--------------------
Мама=>МајкЕ=>двоина
имаме
МајкА-еднина
МајкЕ-двоина
МајкИ -множина
Ова наведува на размисла дали по случајност името на нашата
е запишано МакЕдонија или од некој таму во минатото останало да се запамети токму како што требало да биде запаметено ?
Или пресликувањето на зборот Мама, Мами потполно изразен
преку зборот Маке.
"Морфолошката система во т.н. старословенски јазик "
Или поточно во морфолошкиот систем на т.н. старословенско писмо
Старословенскиот јазик имал богата промена и кај именските зборови и кај глаголите. Тој бил синтетичен јазик, т.е. службата на именските зборови во реченицата се изразувала со падежни форми, што е случај денеска со српскохрватекиот, словенечкиот, рускиот јазик и друга за разлика
од современиот македонски јазик во кој падежните значења не се искажуваат со падежни наставки, туку со состави од предлози и именки.
Нашиот јазик е наречен аналитичен.
Именските зборови разликувале 7 падежи: во еднина, во множина и во двоина (дуал). Двоината се употребувала кога се однесувало на два предмета или две лица или на броеви што завршувале со 2: 12, 22 итн.
Сметам дека прилогот на Круме Кепески од неговата Граматика на
македонскиот јазик... е сосема доволен.Да го погледнеме:
* Образување множина кај именките
Множинска форма имаат само општите именки.Добар број од апстракните именки не се употребуваат во множина.Исто така, и сопствените именки немаат форма за множина .
Во македонскиот јазик разликуваме три вида множина: обична ,збирна и избројана.Форми за сите три вида множина разликуваат само именките од машки род.Именките од женски и среден род имаат само обична и збирна множина.
Обичната множина дава поим за нешто што е дадено во повеќе примероци или единки и може да се изброи: столови,ученици,книги,планини,села пилиња.
Избројаната множина се однесува на именките од машки род на согласка и се употребува само со броеви и со некои бројни прилози: два снопа,осум коша,дванаесет стола,девет молива.
Збирната множина дава претстава за колективното единство од повеќе предмети:сноп-снопје,снопја, лист-лисје,лисја,трн-трње,трња,планина-планиње,ливада ливаѓе,перо-перје-перја,крило-крилје-крилја дрво-дрвје-дрвја.
Сите овие именки истовремено можат да ја имаат и форми на обична множина :снопоби,листови,планини,ли вади,пера, крила,дрва,но со посебна нијанса на значењето..’’..8
И бидејќи се работи за именка од женски род предлагам потсетувањево за формирањето на множинските форми кај именките да го насочиме
кон именките од женски род:
“..Именките од женски род образуваат форми за множина со наставката –и.
Кај именките што завршуваат во еднина на –а (мајк-а), таа иде место завршетокот
–а :мајк-и ,вод-и.Кај именките што завршуваат во еднина на согласка ,наставката –и се придава кон еднинската форма:ноќ-ноќи,радост-радости.
Особени форми за множина имаат именките рака и нога: раце,нозе.’’ І
Во продолжение да објаниме малку и за збирната множина кај имеките како од машки така и од женски род.
Збирна множина
И збирната множина ја немаат сите именки од машки род.Неа ја имаат некои именки од машки род што завршуваат во еднина на согласка.Збирната множина кај нив се образува со наставките: -је ,-ја –ишта :Еве ги именките од машки род што имаат збирна множина.лист-лисје-лисја,сноп-снопје-снопја, пласт-пласје,базд-баздје,кол-колје,роб-робје-робја,корен-корење,корења,
ремен-ремења,пламен-пламенје-пламенја,трн-трнје-трња и др.; пат-патишта,куп-купишта,рид-ридишта и ридје крај-краишта,дол-долишта и др.
Збирната множина кај именките од женски род се формира со наставката –је:
Вода-воѓе,ливада-ливаѓе,ограда-ограѓе,трева-тревје,планина-планинје-планиње,
година-годиње,ледина-ледиње,нива-нивје...’’ 9
Фусноти:
8-Круме Кепески“Граматика на македонскиот литературен јазик за училишта и средно образование’’,“Просветно Дело’’,Скопје,1982...стр.93
9- Круме Кепески“Граматика на македонскиот литературен јазик за училишта и средно образование’’,“Просветно Дело’’,Скопје,1982...стр.94
No comments:
Post a Comment