ВОВЕД
Во минатото доста пишував за груевизмот, антиквизацијата и сиот тој кич, па во овој серијал мини-книги ќе ги критикувам сличните појави во соседните држави (без омраза, туку само со факти, кои не треба никого да навредат). Интересно, по стапувањето на македонско тло во Балканските војни (1912-1913), на чуден и речиси мистичен начин, секоја од нив се соочила со низа национални катастрофи и завршила како failed state и Апсурдистан. Karma is a bitch?
Клик на сликата за зголемен преглед: Турците им го предаваат Солун на Грците, 1912.
ПРОКЛЕТСТВОТО НА ГРЦИЈА И НЕЈЗИНИТЕ ЛИДЕРИ
Instant Karma’s Gonna Get You
Атентатот врз грчкиот крал.
Атентаторот Схинас уапсен.
Годината е 1913. Егејска Македонија е завојувана од страна на Грција, која на тие простори започнува етничко чистење и асимилација. На 18 март, грчкиот крал Георгиос Први гордо шетал низ Солун близу Белата Кула, кога одеднаш пред него се појавил некој човек, кој извадил револвер и го застрелал - БЕНГ! Instant karma. Кралот е мртов.
Атентаторот бил Александрос Схинас, кого грчкиот печат го опишал како „пијандура и клошар“, но всушност, тој бил печалбар во Америка, кајшто дошол во допир со анархистичка литература, која го инспирирала да го изврши ова дело. Схинас бил уапсен и подвргнат на тортура, но тој не соопштил имиња на евентуални соработници и давал нејасни изјави дека „кралот требало да му даде некакви пари, но не му ги дал“ (?!), а на прашањето зарем нему како Грк не му е грижа за неговата држава, тој рекол дека е „против секаква власт“. На 6 мај, Схинас „извршил самоубиство“ скокајќи од прозорецот на жандармериската станица (најверојатно му напраиле дефенестрација). Да нема забуна, човекот не бил од нашите Егејци, туку бил родум од Волос, што е појужно, во Тесалија.
Корпус деликатес: Георгиос Први, окупаторот на Егејска Македонија уцмекан.
Национална шизма и пизма
Наследник на убиениот крал бил Константинос Први, кој бил на чело на Грција од 1913 до 1917 год. Нему му се случила Националната Шизма (грчки: Εθνικός Διχασμός) помеѓу неговите поддржувачи - монархистите, од една страна и републиканците на Венизелос, од друга. Грците се убивале меѓу себе, а кулминација бил покољот во Атина во ноември 1916 (т.н. Ноемвријана). Венизелос направил пуч и паралелна влада во Солун, а Грција се поделила на две држави. На 14.07.1916, во шумата околу кралскиот имот бил подметнат пожар. Загинале 16 души (од послугата, стражата и пожарникарите), а кралското семејство едвај спасило глава и се здобило со повреди. Кралицата Софија бегала 2 км. низ распламтената шума со малата принцеза Катерини во рацете, а Константинос морал да скокне од мост за да се спаси. Набргу, тој го загубил престолот и се нашол к'о задњи клошар у егзил, а Грција влегла во Првата Светска Војна и трпела штети. Во август 1917, во Солун избил пожар, кој опустошил голем дел од градот и илјадници луѓе останале без покрив над главата.
Мајмунијада
Кралот Александрос со своето куче.
На грчкиот трон стапил синот на Константинос Први, кралот Александрос, кој умрел откако бил каснат од мајмун. Не, тоа не беше печатна грешка, ниту шега. Кралот Александрос немал никакво влијание во грчкиот политички живот и служел само за „украс“. Неговите одлуки биле игнорирани, а со земјата, фактички, управувал премиерот Венизелос. Александрос бил шпиуниран од страна на владата и фактички бил во домашен притвор (т.е. во „златен кафез“). На 02.10.1920, Александрос го шетал својот германски овчар по име Фриц низ кралскиот имот. Кучево било заробено во непријателски ров во Првата Светска Војна од страна на Британците, по што, тие му го подариле на кралот. При прошетката со кучето, кралот налетал на мајмун (берберски макак), сопственост на еден од градинарите на имотот. Кучево му се пуштило на мајмунов, а Александрос се обидел да го спаси вториов. Во знак на благодарност, мајмунов го каснал кралот, по што, овој добил сепса.
Кралот изеден од мајмуни.
Кралот паднал тешко болен, а неговите стенкања одекнувале низ целата кралска палата. Тој бил каснат двапати, еднаш во ногата, и еднаш во торзото. Лекарите се мислеле да му ја ампутираат ногата (торзо не моеш да му ампутираш), но никој од нив не сакал да преземе одговорност за тоа. Кралот бил опериран 7 пати, но тоа не помогнало. Тој починал на 25.11.1920, а пред својата смрт, тој западнал во делириум и го извикувал името на својата мајка, кралицата Софија, но грчката влада не дозволила таа да го посети, затоа што, нели, таа тогаш била во егзил. Посета на Александрос ѝ била дозволена само на неговата баба, кралицата Олга, но заради лошите услови за пловење, таа пристигнала во Грција 2 часа по неговата смрт. Што се однесува до мајмунот, тој бил убиен. Слава му. Има теза дека мајмунот прв го нападнал кучето, а не обратно. Појео вук магарца.
Кралот Александрос рикнат.
Александрос стапил во брак со Аспасија Манос, обична жена без сина, аристократска крв, што тогаш се сметало за неморално и скандалозно и тие биле шиканирани. Откако Александрос умрел, Манос не ја признавале за член на кралското семејство и таа и натаму била шиканирана и трауматизирана сè додека на крај не ѝ се смилувале (у стилу: „еј, извини што ти го уништивме животот“).
Александрос и Аспасија Манос.
Својот меден месец, Александрос и Манос го минале во Париз, кајшто биле сведоци на сообраќајката на францускиот гроф Кергариу, во која за малку и самите не загинале (на грофот му биле ампутирани двете нозе и тој умрел, а еден од неговите синови ја загубил раката). По смртта на Александрос, Манос поминувала низ агонија, сиромаштија и обиди за самоубиство и починала заборавена во Венеција во 1972.
Константинос Први успеал да се врати на престолот по смртта на син му, но набргу доживеал уште една трагедија - поразот во Грчко-Турската Војна (1919-1922). Грција тогаш неуспешно се обидела да ја заземе Мала Азија (денес Турција), но Турците, предводени од Македонскиот Турчин Ататурк, ја однеле победата. Следело брутално етничко чистење на тамошното грчко малцинство од страна на Турците. Грчкиот јазик и култура биле присутни во Мала Азија уште од античките и византиските времиња, далеку пред доаѓањето на Турците, но сега биле збришани. Фактички, Малоазиските Грци доживеале трагедија која е дури и полоша од онаа на нашите Егејци! Мала Азија била мошне важна за великогрчката Мегали Идеја (Μεγάλη Ιδέα), чиј главен идеолог бил премиерот Венизелос и ова бил нејзин крах. Слични трауми доживеало грчкото малцинство во Северен Епир (Јужна Албанија), како и во Бугарија. Константинос тогаш повторно бил соборен од тронот и на крај починал к'о клошар на Сицилија во 1923.
Константинос Први рикнат у егзил.
Apocalypse Now
Во времето на поразот во Мала Азија, на грчкиот престол седнал постариот син на Константинос Први, односно братот на Александрос, Георгиос Втори. Но заради Националната Шизма, тој седел на истиот само неколку секунди пред да избега во егзил. Тој ќе остане запаметен по зборовите: „Најбитна алатка за еден грчки крал е куферот“. Во периодот 1924-1935, во Грција имало 23 промени на влади, 13 државни удари, 1 диктатура (на генералот Пангалос) и 1 војна (со Бугарија, во Петричко), во која Грција била поразена. Грчката економија страдала заради воените репарации; илјадниците грчки бегалци од Мала Азија, Северен Епир и Бугарија; како и од Големата Депресија (глобалната криза во 1930-тите). Грција била на работ на колапсот!
Пристиснат од проблемите, премиерот Венизелос сега морал да љуби турско дупе, да бара нормализација на односите со Ататурк, кого дури го предлагал за Нобеловата Награда за Мир (WTF?!). Венизелос бил мета на атентати и учествувал во пуч, поради што избегал од Грција, кајшто бил осуден на смрт во отсуство. Тој завршил како клошар во Париз, кајшто на 13.03.1936 (Петок 13-ти), него го стрефило срце и тој починал 5 дена подоцна. Така завршил Таткото на Современа Грција и спроведувачот на Великогрчката Идеја, а од влијателната венизелистичка партија не останало ништо.
Колевката на фашизмот
Плакат на Четвртоавгустовскиот режим на Метаксас: „Да живее победата!“
Венизелистите во Грција биле збришани, а кралот Георгиос Втори се вратил од егзил. Со намера да ја стабилизира Грција, тој стапил во соработка со бруталниот генерал и германски воспитаник, Метаксас, кој во 1936 воспоставил диктатура. Со тоа, „колевката на демократијата“ станала апла наци држава. Следеле убиства, затворања, тортура и цензура (биле забранети дури и делата на Платон, Гете и Фројд, а се организирале и јавни палења на книги). Посебно биле тероризирани малцинствата.
Иронично, на 28.10.1940, Метаксас доживеал Грција да биде нападната од неговите идоли - италијанските фашисти, но заради својата смрт во јануари следната година, тој не го доживеал германскиот напад, кој се случил во април, што за него ќе било уште поголемо разочарување. Тој бил фашист, но недоволно фашист за останативе фашисти.
Окупацијата и Големата Глад
СС генералот Валтер Шимана ги обучува грчките Безбедносни Баталјони.
Маскиран кодош распознава заробеници за стрелање.
Митрополитот Агатангелос Ксирухакис со наци поздрав.
Георгиос Втори морал јуначки да бега пред фашистичкиот окупатор, а војната ја минал во егзил кај Британците во Каиро. Не залудно тој рекол дека најбитна алатка за него е куферот. Кога Германците сакале да го постават своето знаме на атинскиот Акрополис, еден грчки стражар, Константинос Кукидис, го земал симнатото грчко знаме, гордо се нагрнал со него и се фрлил од карпата во смрт. Подоцна се утврдило дека таков војник уопште не постоел и дека ова е уште еден грчки националистички булшит. Вистината е дека во Атина била воспоставена колаборационистичка влада, а нејзините Безбедносни Баталјони (Τάγματα Ασφαλείας) давале заклетва на Хитлер и извршиле многу злосторства.
Во земјата се појавиле и движења на отпорот, но тие често се убивале помеѓу себе. Ова добило карактер на братоубиствена војна помеѓу: колаборационистите; доминантно комунистичките партизани од ЕАМ-ЕЛАС (меѓу кои имало и многу наши Егејци); републиканските националисти ЕДЕС; ним сличните ЕККА; како и кралската избегличка влада во Каиро; а се појавиле и некои поминорни, регионални движења (напр. ПАО, ПЕАН, Органозис Хи и др.).
Но страдањата на Грција не завршувале тука. Заради големата отимачина од страна на фашистичкиот окупатор, како и сојузничката поморска блокада на Грција, во неа се појавила глад од етиопски или бијафрански размери и Грците за малку не почнале да се прождираат помеѓу себе како канибали. Оваа епизода од грчката историја се нарекува Големата Глад (Μεγάλος Λιμός) и таа покосила околу 300000 Грци. Во Атина умирале по 300 души дневно, а лешеви со муви околу нив биле најнормална глетка по нејзините улици.
Починати од глад по улиците на Атина.
Премиерот Ралис ждере суфлаки со Германци и попови.
Граѓанската Војна
Владини војници покрај глави на припадници на комунистичката ДАГ, Битката за Лерин, 12.02.1949.
Во времето на окупацијата, комунистичките партизани (меѓу кои имало наши Егејци) мошне се засилиле и биле подготвени да стапат на власт. Но по нејзиното завршување, со британска и американска помош, како и со наместен референдум, кралот Георгиос Втори се вратил на тронот. Арно ама, нему набргу му избувнала Граѓанската Војна (1946-1949), во која нему му се спротивставиле комунистите. Грција не можела да здивне од разурнувања и братоубиствени војни! Георгиос Втори починал на 01.04.1947, а откако веста им била соопштена на граѓаните, тие се газеле од смеа, мислејќи дека се работи за првоаприлска шега.
Старогрчка педерастија
Наследник на Георгиос Втори бил неговиот помлад брат, кралот Павлос Први. Во даден период тој живеел во егзил во Британија, кајшто се пембал со машката проститутка Денем Фоутс (англ. Denham Fouts). Фоутс имал американско потекло и бил познат по екстравагантниот лајфстајл и зависноста од опиум, а се издржувал како спонзоруша на уметници, грофови, барони и сл. Се разбира, Грците негираат дека Павлос бил геј и велат дека Фоутс многу измислувал, демек бил drama queen.
Дечко му на грчкиот крал Павлос, Денем Фоутс.
Павлос стапил на престолот во 1947, при крајот на Граѓанската Војна, во која, со помош од Западот, како и од некогашните грчки фашистички колаборационисти, владата ги поразила комунистите, по што следел нов егзодус на нашите Егејци. Павлос извесен период боледувал од тифус (1947), подоцна следела операција на катаракта (1959), па операција на слепо црево (1963), а најпосле и на рак во стомакот (1964) и тој умрел 2 недели по истата. Само уште чума немал фатено.
Со оглед дека во времето на владеењето на Павлос, Грција и Турција влегле во НАТО (1952), тој морал малце да љуби турско дупе, но двете земји потоа се скарале заради Кипар, што довело до уште една катастрофа за Грците. Грција неуспешно се обидела да изврши присоединување, односно Енозис (Ένωσις) на овој остров, но заради противењето на Кипарските Турци, како компромис, таму била воспоставена независната и би-национална (грчка и турска) Република Кипар (1960).
Грчки војници го слават Денот на Независноста пред да бидат растртени од Турците, 25.03.1923.
Хунтата и крајот на монархијата
Последен во оваа мајмуњада бил синот на кралот Павлос, Константинос Втори. Тој бил соборен од тронот од страна на фашизоидната Хунта на Пападопулос. Таа била воспоставена на 21.04.1967, по воениот удар, спонзориран од ЦИА. Кралот најпрвин соработувал со хунтата, но подоцна, меѓу нив избил конфликт, па тој избегал во странство. Како одмазда, во 1973, Пападопулос организирал наместен референдум за Грција да се прогласи за република и кралот веќе не можел да се врати во неа. Воедно, хунтата се обидела да се вмеша во кипарските внатрешни работи, што испровоцирало турска воена интервенција. Кипарските Грци доживеале национална катастрофа, а островот бил поделен на грчки и турски делови. Хунтата тука доживеала крах.
Воениот удар во 1967: тенкови пред грчкиот парламент.
По падот на хунтата во 1974, новите власти во Грција решиле таа да остане република и на кралот Константинос Втори не му било дозволено враќање во земјата. Со одлука на грчката влада, во 1994, нему му бил одземен кралскиот имот и грчкото државјанство, и тој морал да се клошари низ Европа. Тој се обидел да ја тужи Грција, по што добил ситнина колку за цигари. Единствена земја која се смилувала да му даде пасош била Данска, заради неговите роднински врски со тамошното кралско семејство. Во 2013, тој се вратил да живее во Грција, но не смее да се меша во политиката и живее к’о клошар. Со ова неславно заврши грчката монархија. Веројатноста неговите деца да стапат на тронот е никаква. А сè започна со оној истрел во Солун…
ТОП ЛИСТА НА НАЦИОНАЛНИ ФЕЈЛОВИ
Грција нам ним ни делува мошне надмено, самоуверено, влијателно и победнички, а всушност вие не сте свесни низ какви сè национални катастрофи и трауми таа има поминато. Речиси сè што допрел Грк се претворило во фејл! Тие не се за мразење, туку за жалење! Некои од овие фејлови веќе беа попатно споменати, но сега следи детален опис на секој од нив одделно.
Малоазискиот епик фејл
Кембечењето кое грчкото малцинство го добило во Турција во Балканската и Првата Светска Војна, а особено во Грчко-Турската (1919-1922), претставува сèгрчка национална траума, која трае до ден денес. Овие настани се познати како Геноцидот врз Грците (Γενοκτονία των Ελλήνων) и Малоазиската Катастрофа (Μικρασιατική Καταστροφή).
За да се сфати приказната, тука малце ќе гњавам со факти. Археологијата сведочи дека во Мала Азија (денес Турција) некогаш живееле Старите Грци. Анадолија на грчки значи Исток и оттаму произлегле филозофите и математичарите: Хераклит од Ефес, Теон од Смирна и Талес и Анагзименес од Милет, а по појавата на христијанството: Јован Златоуст (Јоанис Хрисостомос) и Св. Никола (Агиос Николаос). Таму опстојувало мултиетничкото Источно Римско Царство (Византија), но грчкиот јазик и култура (тогаш наречени ромејски) во него биле доминантни. Негова престолнина бил Константинополи, а во неговата населба Фанари била сместена централата на православието или „Православниот Ватикан“ - Вселенската Патријаршија. Нејзиното свештенство било грчко, па православието некаде се нарекува „грчка ортодоксија“, а обредот - „византиски“ или „грчки“. Сите нејзини верници, без оглед на етникумот, биле сметани за „Грци“. Меѓу нив имало видни трговци, кои биле великогрчки и православни фанатици (Фанариоти). Падот под турско во 1453 за нив бил голема траума, па по успесите на Грција во Балканските и Првата Светска Војна, тие чекале таа да ги ослободи, што за нив завршило катастрофално.
Развојот на настаните е следен. Во Балканските и Првата Светска Војна, Турција ги сметала малцинствата за „петта колона“ и започнала геноцид врз Малоазиските Грци, Ерменците и Асирците. Иронично, Грците неодамна ја зазеле Егејска Македонија, но сега ги губеле браќата во Мала Азија! Владиката од Лесбос, Каравангелис (1866-1935), кој некогаш уфрлувал великогрчки банди во Егејска Македонија за борба против ТМОРО, сега служел во Мала Азија, кајшто бил сведок на геноцидот врз Грците. Karma is a bitch!
По поразот на Турците во Првата Светска Војна, Грција сметала дека сега може им се одмазди и да им ја одземе Мала Азија, но тие пружиле неочекувано силен отпор. Грчките окупациони трупи во Турција биле потучени до ногу и бачени у море, по што, следеле турски одмазди врз Малоазиските Грци. Сè што било грчко во Турција било побијено, попаљено, појебено и потерано, што, да бидеме искрени, било злосторство, но кармата е кучка.
Картата на Голема Грција со ликот на премиерот Венизелос во горниот лев агол.
Тука пропаднала идејата за Голема Грција на 2 континенти (Европа и Азија) и 5 мориња (Егејско, Јонско, Црно, Мраморно и Либијско). Нејзиниот идеолог Венизелос сега се нашол во понижувачка позиција да преговара со Ататурк околу судбата на Малоазиските Грци, која била црна.
Сатира за великогрчката Мегали Идеја.
По војната, Грција и Турција преговарале со посредство на Друштвото на Народите (нешто како ООН денес). Норвешкиот дипломат Нансен, инаку познат како истражувач на Арктикот, дал предлог тие да потпишат Договор за Размена на Население, што било сторено во Лозана (1923). Согласно договорот, илјадници Грци биле набркани од своите вековни огништа во Мала Азија, Понт, Кападокија, Источна Тракија, делови од Кавказ (Карс) и други места под турска власт. Денес, некогашниот грчки град Смирна го носи турскиот назив Измир, Адрианополи е Едрене, Трапезунда е Трабзон, Халикарнасос е Бодрум, Неа Ефесос е Кушадаси, Јераполис е Памуккале, Палиокастро е Баликешир, Фокеја е Фоча, Кисос е Чесме, Кидониес е Ајвалик, Галиполи е Гелиболу, Константинополи е Истанбул, населбата Фанари е Фенер, а црквата Агија (Света) Софија е џамија.
Олеснувачот Нансен со грчките бегалци од Мала Азија.
Размената не била на етничка, туку на верска основа, според османлискииот милет-систем, кој ја изедначувал верската со етничката припадност. Сите верници на Вселенската Патријаршија од Турција („Грци“) биле иселени во Грција, а сите муслимани од Грција („Турци“) - во Турција. Така, во Грција пристигнале „Грци“, кои не знаеле ни збор грчки! Тука имало: Караманлиди, за кои не се знае дали се покрстени Турци или потурчени Грци; православни Албанци и Арапи; Бугари – гркомани; Грузинци и др.; а башка и Ерменци и Асирци, кои не спаѓале под Вселенската Патријаршија, но сепак бегале пред Турците. Во Турција, пак, биле иселени: Турци; Албанци; Роми; како и исламизирани Грци, Власи, Словени (Торбеши, Помаци) и Евреи (т.н. Ѓунме). Иронично, Грција истерала свои сонародници само затоа што биле од „погрешна вера“, а добила некакви „Грци“ од разни етникуми. Таа нив ги населувала во Егејска Македонија, па оние што сега во Солун протестираат за името најверојатно не се Грци!
„Грчки“ бегалци од Мала Азија (автор: познатата грчка фотографка со турско презиме Ели Сујулѕоглу – Серајдари алиас Нели).
Среде Малоазиските Грци имало имотни трговци, па во Турција тие оставиле позамашен имот, а Турците во Грција биле селани и таа од нив ќарила шипинки. Преселбите биле хаотични, на магариња, воловски запреги, сточни вагони и бродови, при што, Малоазиските Грци умирале од болести и глад и биле ограбувани, а нивните браќа во Грција лошо ги пречекале и со презир ги нарекувале „турско семе“ или на грчки: туркоспорос (τουρκόσπορος). Денес, овој навредлив израз се употребува за навивачите на солунскиот ФК ПАОК, затоа што тој бил основан од доселеници од Константинополи (1926). Во 2012, овие хулигани гостуваа на натпревар во женски фудбал во Струмица, кајшто извадија транспарент „Македонија е грчка“, па некој требало да ги потсети на овие историски факти.
Од размената на население имало исклучоци. Грција ги изземала од размената Турците од својата Западна Тракија, напр. од Ксанти (турски: Искече), Комотини (Ѓумулчине) и Александрополис (Деде Агач) и денес таа нив ги нарекува „Грци - муслимани“, иако повеќето се чисти Турци! Турција, пак, ги изземала од размената Грците од Фанари, како и оние на ос. Ѓукчеада (грчки: Имброс) и Бозџаада (Тенедос). Се чинело дека конфликтот е елегантно завршен, но двете земји подоцна се скарале заради Кипар, па преостанатите Истанбулски Грци биле мета на турски погроми.
Во септември 1955, Турција оркестрирала „бомбашки напад“ врз својот конзулат во Солун (сместен во родната куќа на Ататурк), што испровоцирало одмазда на турски толпи над преостанатите Грци во Истанбул. Настанал погром во кој повеќе Грци биле убиени, претепани, ограбени или силувани, а врз некои од нив бил извршено и насилно сунетисување насред улица. Толпата ќе фатела осомничен и ќе го прашала дали е Турчин или Грк, а ако овој го одбрал првото, тогаш тој морал да ги спушти пантолоните. Доколку се видело дека тој не е сунетисан, некој од толпата вадел ноже и ЦААК! Биле нападнати и повеќе грчки свештеници и бил вандализиран патријаршискиот имот. Повеќето Грци тогаш ја напуштиле Турција, со што, нивното присуство таму уште повеќе се намалило и сега е безначајно. На човек просто да му падне жал. Грциве го изеле за сите пари!
Од друга страна, Турците во грчката Западна Тракија си останале на тие простори, затоа што, нели, тие биле „етнички Грци од исламска вероисповест“ и немало логика Грците да тепаат свој народ. Фактички, Грција се испозаебала со своите сопствени политики!
Турци во Ксанти, Западна Тракија, Грција, кои биле изземени од размената на население со Турција.
Северноепирски фејл
Прогласување на грчката автономија во Северен Епир (Јужна Албанија), 1914.
Заземањето на Корча од грчката армија, 1912.
Старогрчката и византиската култура биле присутни и во Северен Епир (денес Јужна Албанија), а побитни места таму се: Аргирокастро (албански: Ѓирокастер), Химара, Саранда, Делвино, Пермет и др. Во 1914, тамошните Грци ја прогласиле Автономната Република Северен Епир, што најпрвин било признаено од Големите Сили. Но набргу, тие се пишманиле, а Грција била оптоварена со војни и не можела да им пружи на своите сонародници соодветна поддршка или не била доволно решителна. Во Балканските и Првата Светска Војна, грчката армија го окупирала Северен Епир, но подоцна морала да го напушти. Во раните 1920-ти години, регионот бил реинтегриран во Албанија и иако Грците таму не биле збришани како во Мала Азија, тие сепак го јаделе и ова за нив била уште една национална траума. Грците истотака сакале да ги асимилираат православните Албанци, кои биле под јурисдикција на Вселенската Патријаршија и како такви броени за „Грци“, но со текот на времето, тие се оттргнале од неа и ја формирале автокефалната Албанската Православна Црква (1922).
Тази победа не е победа
Грчки фејлови имало и во Бугарија. Старогрчката и византиската култура биле присутни на нејзиниот црноморски брег, во: Ајтос, Созопол, Бургас (грчки: Пиргос), Несебар (Месимвриа), Поморие (Анхијало), Царево (Василико) и Варна (Одесос). Тамошните Грци биле понижени кога овие простори биле ослободени од турско и станале дел од Бугарија, особено кога во 1885, таа кон себе го присоединила регионот Источна Румелија со центар во Пловдив (по нивно Филипополис).
Дотогаш, тоа бил автономен регион во Османлиската Империја и Грција пројавувала интерес за него, а ова присоединување таа го доживеала како чекор кон Голема Бугарија, што ја збеснало. Претходно, неа ја збеснало создавањето на Бугарската Егзархија (1872), со која, Бугарите се оттргнале од асимилаторското влијание на грчката Вселенска Патријаршија. Грција сè ја збеснувало!
Грчкиот плакат „Бугарождер“ (Ο Βουλγαροφαγοσ) од Втората Балканска Војна, 1913.
Грција ги сметала Бугарите за свои архинепријатели, уште од судирите меѓу Самуил и византискиот цар Василиј Бугароубиец (Βουλγαροκτόνος), кој на ѕверски начин ги ослепел заробените војници на овој првиов. Грчкото образование и печат создавале расистички претстави за Бугарите, во таа смисла и за нас, затоа што и ние сме се идентификувале како такви. Поточно, како Бугари од географскиот регион Македонија или Македонски Бугари.
Кога грчкото малцинство во Бугарија почнало морално и материјално да ја помага великогрчката кауза во Егејска Македонија и Тракија, тоа станало мета на бугарски погроми и почнало да се иселува (1906). Бугарија се судрила со Грција заради овие региони во Втората Балканска и Првата Светска Војна и била неферски поразена. Во Втората Балканска, против Бугарија биле и Србија, Црна Гора, Романија и Турција (сите више), а во Првата Светска, дури и Британија и Франција, па така, Грција „извојувала победа“. Тази победа не е победа.
Во октомври 1925, се пружила можност Бугарија и Грција да се судрат насамо. Тогаш, на грчки граничари им избегало кучето во Бугарија и тие се затрчале по него, што предизвикало нова војна. Грчката армија зазела села во Петричко, но сега немало кој да ѝ го спасува г’зот и таа била поразена од пиринските чети на ВМРО со пушки од 903-ќата, што била невидена бламажа. Грција тогаш била осудена од Друштвото на Народите и плаќала репарации.
Во овој период, Грција ја доживеала и Малоазиската Катастрофа, како и белосветскиот срам кога се дознало за нејзиниот масакр во с. Трлис, Драмско, Егејска Македонија (27.07.1924). Бугарија тогаш го изнела случајов пред Друштвото на Народите, а тоа побарало Грција конечно да им даде права на етничките малцинства. Тогаш, Грција и Бугарија го потпишале Протоколот Политис-Калфов, со кој се обврзале да ги почитуваат тие права. Грција сега се нашла во понижувачка позиција да печати буквар за нашето малцинство, фамозниот „Абецедар“ (мај 1925). Откако бурата стивнала и вниманието на светската јавност било оттргнато од Грција, таа подмолно го повлекла „Абецедарот“ од оптек, но тази победа не е победа. Малубројните зачувани примероци од истиот продолжиле да сведочат дека фактички, Грција барем за миг го признала постоењето на нашето малцинство. Во 2006, „Абецедарот“ доживеа реиздание, благодарение на партијата Виножито и грчката јавност можеше да се запознае со него.
Како што Грција разменила население со Турција, така било сторено и со Бугарија, како резултат на што, грчкото присуство во таа земја сега е безначајно. Тука се јавува следната дилема: од една страна, Грција ја спречила Бугарија да ѝ ги одземе Егејска Македонија и Западна Тракија, што е успех, но од друга, Грците биле збришани од Бугарија, и башка, од Мала Азија и делумно од Северен Епир. Навистина, на Грција тие бегалци ѝ завршиле работа за таа етнички да се хомогенизира, но кога ќе ги пресметаш сите добивки и загуби, тази победа не е победа. ОК, си ќарил Солун, Лерин, но засекогаш си ги загубил Константинополи (Истанбул), Смирна (Измир), Варна, Пловдив, Саранда, Корча, па зарем тоа е успех?! Ах, да, и Кипар!
Cyprus Fail
Во 1950-тите, Грција се обидувала да го заземе Кипар и за таа цел, офицерот на грчката армија Дигенис таму го организирал герилското движење ЕОКА против британските колонизатори и Кипарските Турци. Но по деколонизацијата, на островот била воспоставена компромисната грчко-турска Република Кипар и тој не влегол во составот на Грција, што за неа била уште една национална траума.
Заробени кипарски војници – етнички Грци од страна на турската армија, 1974.
Кипарски Гркинки си ги бараат мажите по турската воена интервенција, 1974.
За да ја исправи оваа неправда, во 1974, Грција, тогаш под власта на фашизоидната хунта, спонзорирала пуч на Кипар, по кој, таму требало да се воспостави марионетска влада по нејзина мерка. Турција воено реагирала, при што го одделила северниот дел од островот и извршила етничко чистење на тамошните Кипарски Грци, а потоа таму била воспоставена турската Република Северен Кипар. Грците го изеле по којзнае кој пат во својата историја!
Според меѓународното право, турската Република Северен Кипар е непризната, а сиот остров припаѓа на доминантно грчката Република Кипар, но таа нема реална контрола над него. Така, во 2004, Република Кипар влезе во ЕУ како нецелосна, „крња држава“. Како е можно во ЕУ да се прими држава со такви нерешени прашања, никому не му е јасно.
Насер се насрал
Старогрчката и византиската култура биле присутни и во Египет, особено во Александрија. Таму биле родени и/или живееле филозофи, математичари, поети или владетели како Евклид, Птоломеј, Калимах и Плотин, а во поновата историја, колекционерот на уметнички дела Антонис Бенакис (основачот на истоимениот музеј во Атина), писателот Константинос Кавафис и дебелиот поп-пејач со брада Демис Русос. Египетските Грци некогаш високо котирале во тамошното општество, но ѝ помагале на својата матица, Грција, со доброволци, пари, хуманитарна помош и сл., во таа смисла и за нејзиното заземање на Егејска Македонија. Во 1952, на власт во Египет стапил Насер (пријател на Тито и еден од основачите на Движењето на Неврзаните), кој спровeдувал прилично секуларен арапски национализам и социјализам. Со неговата национализација на стопанството, Насер фактички се насрал врз тамошните Грци, затоа што тие биле трговци, банкари и велепоседници, а Египет водел војни против Израел, со што станал опасен за живеење. Грците фатиле да се пакуваат, па од стотина илјади души, нивниот број во Египет бил сведен на двајца-без-тројца.
Демис Русос, познат грчки пејач, родум од Александрија, Египет.
Грците во екс-СССР
Помалку позната трагедија доживеало грчкото малцинство во Советскиот Сојуз (СССР) под власта на Сталин и неговата репресивна служба НКВД, како и во граѓанските војни кои следеле по распадот на таа држава. Грчката култура и јазик биле присутни на тие простори уште од античките и византиските времиња, поточно во грчките колонии на бреговите на Црното и Азовското Море.
Тоа присуство било особено забележително на полуостровот Крим (грчки: Таврис) и на црноморскиот брег на современа Украина, кајшто речиси сите топоними се грчки: Одеса, Севастопол, Симферопол, Јалта, Феодосија, Евпаторија, Херсон итн. Во Приазовје, пак, значајни грчки центри биле Мариупол, сега во Доњецката Област на Украина, и Мелитопол, во Запорошката. Грчко присуство имало и сè уште има на југот на Русија, во Ставрополскиот и Краснодарскиот Крај, како и во Ростовската Област, кајшто се наоѓал старогрчкиот град Танаис (близу современиот Ростов на Дону). Грчко присуство имало и во Кавказ и Закавказје: Грузија, Абхазија, Ерменија, Азербејџан и други места. Така например, дејството на познатиот старогрчки мит за Јасон и Аргонаутите и нивната потрага по Златното Руно се случува во Колхида (Κολχίδα), што е во западниот, приморски дел на Грузија.
Улица Грчка во Одеса, Украина (ја фотографирав во 2013).
На екс-советските простори имало неколку грчки субетноси, па така, едни го говореле византискиот дијалект румејка, а други се смешале со Кримските Татари и говореле на т.н. урумски јазик, сличен на кримско-татарскиот. Дополнително, во некогашната Руска Империја доаѓале луѓе од Грција или Фанариоти од Константинополи за да се спасат од Османлиите. Тие на Русија ѝ дале војсководци, благородници, министри, свештеници и трговци (напр. Ипсилантис, Каподистриас, Мелисино и др.). Во Одеса била основана грчката тајна организација Филики Етерија, која, во 1821, го започнала ослободувањето на Грција од Османлиите. Подоцна, некои Грци се засолнувале во СССР, затоа што биле прогонувани во својата земја заради своите комунистички ставови.
Сталин бил параноик и спроведувал репресии врз одредени етнички заедници, вклучително и нивна целосна или делумна депортација, затоа што ги сметал за кулаци, буржуи, реакционери, контра-револуционери или „петоколонаши“ и сакал колективно да ги казни за нивната непослушност. Жртви биле: Кримските Татари, севернокавкаските народи (Чеченци, Ингуши, Карачајци, Балкари и др.), Волжските Германци, Карелијските Финци, Корејците и Јапонците од ос. Сахалин, балтичките народи (Литванци, Латвијци, Естонци), Западните Украинци, Полјаците, Романците (Молдавците) и др.
Најголеми чистки во СССР имало во 1937, при што, пострадале илјадници граѓани, дури и функционери на владејачката Комунистичка Партија, кои Сталин ги доживувал како конкуренти. Биле таргетирани и разни „сомнителни“ етнички групи, меѓу кои и Грците, во т.н. Грчка Операција на НКВД. Илјадници советски Грци тогаш биле стрелани или затворени во злогласните гулази, од кајшто многумина не се вратиле. Во тоа време, на власт во Грција бил фашистичкиот диктатор Метаксас, па Сталин се плашел дека тоа може да има влијание врз грчкото малцинство во СССР. Грција тогаш не сакала да прими бегалци од СССР, затоа што се плашела од инфилтрација на комунисти, но сепак таа примила извесен број од нив, со што, таа уште повеќе се оптоварила по малоазиската бегалска криза. Во текот на 1940-тите, Грците во СССР биле товарани во сточни вагони и депортирани во Сибир и Средна Азија (Казахстан, Узбекистан, Киргизстан), кајшто умирале од студ, глад, болести и тортура. Само, да не ги замешате овие Грци со оние, кои пристигнале на тие простори како бегалци од Граѓанската Војна во Грција во 1948, што е сосема друга тема.
По распадот на СССР во 1991, многу Грци заминале оттаму и нивното влијание на тие простори сега е безначајно. Многу од нив пострадале во Граѓанската Војна во Абхазија (1992-1993). Тогаш, грчката морнарица ја презела Операцијата Златно Руно (Επιχείρηση Χρυσόμαλλο Δέρας) за нивна евакуација. Грците сега страдаат во Донбаскиот конфликт. Во Русија, Украина и Грузија денес има по стотина илјади Грци во секоја од нив одделно, но за толку големи земји, тоа се мали бројки. Во средноазиските екс-советски републики нивниот број е уште помал.
Понова историја
Во својата понова историја, Грција фактички банкротираше, а за журката да биде комплетна, во неа нагрнаа илјадници бегалци или економски мигранти од Сирија, Ирак, Иран, Авганистан, Бангладеш, Либија, Сомалија и други фини места, со кои таа не може да излезе на крај, и сега, тие грабаат и тртат све живо по нејзините улици. Границите на оваа „држава“ се толку порозни, што секоја шуша со гумен чамец може да влага во неа и тоа е закана и за поширокиот Евроатлантски простор, на којшто таа припаѓа.
ГРЦИЈА, НИЕ И ЕВРОАТЛАНСКИТЕ ИНТЕГРАЦИИ
Грција ни блокира влез во НАТО, но заборава дека на 28.02.1953, а потоа на 09.08.1954, нашата бивша држава ФНР Југославија потпишала договори со Турција и Грција за заштита од евентуален советски напад (Балкански Пакт) и фактички, во даден период, НР Македонија била сојузник на НАТО. Претходно, Тито ја признал македонската државност и ги поддржувал нашите Егејци - комунисти, заради што, Грците го мразеле и сè уште го мразат, но по неговиот раскин со Москва, тој сега направил коалиција со нив. Навистина, непринципиелна, но Тито бил прагматик, а тука била и Турција за рамнотежа. Сега Грција морала малце да љуби македонско дупе, покрај тоа што љубела турско. Како тогаш нејзе не ѝ пречело нашето име?
Кралот Павлос морал малце да љуби македонско дупе заради Балканскиот Пакт: со довчерашниот непријател Тито во Солун, 1954.
По смртта на Сталин, советската закана за ФНРЈ постепено се намалила; Грција и Турција се скарале за Кипар; Тито го основал Движењето на Неврзаните; а Балканскиот Пакт бил заборавен. Зошто денес никој не го користи како адут во преговорите? Само, да не го замешате овој Балкански Пакт со оној од 1934, што е сосема друга тема.
И дали знаете дека Грција излегла од НАТО во 1974 во знак на протест против турската интервенција на Кипар, за да се врати назад во 1980? Грција ниту е еден од основачите на НАТО, ниту е значајна сила во рамките на пактот, а со ваквите испади, како и со кавгите со Турците, таа дури му создава проблеми. Како може оваа курташак држава да биде негова полноправна членка и да има право на вето, никому не му е јасно. Што е за право, Франција истотака се дистанцирала од НАТО (1966-2009), но таа е еден од неговите основачи и таа е нуклеарна сила и може да си дозволи такво гордо однесување.
Кога сме кај нуклеарното оружје, на 26.03.2007, весникот „Та Неа“ објави дека во времето на Студената војна, во Грција имало американски нуклеарни ракети свртени кон соседните социјалистички земји: Албанија, Бугарија и Југославија. Тие биле поставени во градовите во Егејска Македонија: Драма, Јаница (по наше Пазар или по турски Ениџе Вардар) и Килкис (Кукуш). Јас сите нив ги имам посетено, а во овој последниов еднаш бев приведен заради ненамерно снимање на воен објект. Којзнае што таму криеле. Грција цело време кука дека ние сме „закана“ за неа, заради што, ние дури моравме да го менуваме уставот, а всушност, таа дозволила на нејзина територија да има нуклеарни ракети свртени кон нас!
Во ЕУ, Грција беше задња рупа на свирали, но за нејзина среќа, тоа почесно место сега ѝ припаѓа на Бугарија. Јас сум од оние кои не негираат блискост помеѓу нас и Бугарите, но како што вели Аристотел: „Платон ми е драг, но вистината ми е подрага“. Како можеше Грција и Бугарија да бидат примени во ЕУ, никому не му е јасно. Колку за балкански услови, Грција делува пристојно, но зарем Балканот е некаков репер за просперитет? Во споредба со Германија, Франција, Бенелукс или Скандинавија, Грција делува како Third World Country или банана република, што во суштина таа е, како на планот на демократијата и човековите права, така и на економски, културен и секаков. Освен канти со маслинки, таа земја не произведува ништо. Дури и некои пост-комунистички земји, кои се често предмет на потсмев, се поевропски од неа во секој поглед (култура, индустрија итн.). Еве, например, Чешка. Шкода - Шкода, а ништо? Накусо, Грција е вештачки одржуван failed state само заради тоа што Западниот Свет ја идеализира како своја „колевка“.
Пропадната трафика у земја при копањето на атинското метро на ул. Панепистимиу 44.
ВЕШТАЧКА НАЦИЈА (КАКО И СИТЕ ДРУГИ)
Етничкиот состав на Грција
Меѓу Стара Грција и оваа современава нема никаков континуитет (се работи за чиста антиквизација). Помеѓу нив има огромна историска дупка во која таа територија била тртена од најразлични освојувачи, со што таа драстично се измелезила. Денешниот поим за тоа што е „Грк“ нема врска со она што било пред неколку милениуми. Еден од ретките истражувачи кој имал муда да проговори за овие нешта бил Јакоб Филип Фалмерајер (1790-1861), поради што, Грците го мразеле и сè уште го мразат. Од старогрчкиот гениј денес нема ни трага (каков бре црн гениј?!). Во современа Грција не е измислен ни сателит, ни компјутер, ни мобилен телефон, било што. Нејзиниот „најголем изум“ е фрапе, што ние го нарекуваме нескафе: микс од ладна вода и лажичка кафе (типично грчки, да ти земе пари, а да не ти даде ништо). Овој „генијален изум“ бил свечено промовиран на Меѓународниот Саем во Солун во 1957 и тука некаде завршува списокот на генијални изуми излезени од современа Грција.
Нејзиното население се состои од погрчени Албанци (Арванити), Власи, Македонски Словени или Бугари, Турци, Роми, Ерменци и Грузинци. И можеби по некој Грк колку да не е без ич. Најголемите херои од Грчката Војна за Независност од Османлиите биле Арванити: Андреас Мјаулис, Георгиос Кундуриотис, Димитрис Плапутас, Маркос Боцарис, Кицос Цавелас и Ласкарина Бубулина, додека Ригас Фереос, Јоргакис Олимпиос, Јоанис Колетис и Христодулос Хаѕипетрос биле Власи. Георгиос Караискакис, пак, бил од Каракачаните (грчки: Саракацани), за кои не е јасно дали се влашки или грчки субетнос или се погрчени Палеобалканци, но еве, дури и да се Грци, тие пак се чудни. Котас Христу, „херојот“ од грчката борба за Егејска Македонија во раниот XX век, всушност бил гркомански дезертер од ТМОРО, Коте Христов од с. Рулја, Костурско. Нему слични биле: Вангелис Георгиу Нацис или Стребрениотис, всушност Вангел Георгиев Начев, од Стребрено, Леринско, како и Геле Вангелис (Геле Плачков Апостолов) од Трсје. Куп грчки политичари, претседатели, премиери, министри, генерали, адмирали, интелектуалци и бизнисмени не биле, односно не се Грци. Посебно апсурден е Јоргос Караѕаферис, чие презиме е чисто турско („Црн Џафер“). Во презимињата на некогашниот грчки претседател и премиер Константинос Караманлис и неговиот истоимен внук, кој истотака бил премиер, се насетува потекло од Караман, Турција, кајшто живееле туркојазичните православци Караманлидите (покрстени Турци?). Првиот премиер на грчката колаборационистичка влада во Втората Светска Војна бил Георгиос Цолакоглу (турски: Чолакоглу), а вистинското презиме на Евангелос Венизелос, вице-премиерот на Грција во периодот 2013-2015, е всушност Туркоглу. Суфиксот oğlu на турски значи „син на“, како што во некои јазици тоа е "son" (напр. Johnson). Мајката на грчкиот претседател Христос Сарѕетакис (1985-1990) била од нашето с. Зеленич, Леринско, а претседателот Павлос Кундуриотис (1926-1929) бил Арванит, исто како и премиерите Антониос Криезис (1849-1854) и Александрос Диомидис (1949-1950). Арванит бил и диктаторот од 1920-тите, Теодорос Пангалос, како и неговиот истоимен внук, инаку вице-премиер на Грција (2009-2012). Интересно, во 1925, кај Пангалос Постариот проработеле арванитските чувства, па тој ѝ подарил на Албанија 16 грчки села (?!). Извесна соработка со Албанците имал и генералот од арванитско потекло Александрос Кондулис (1858-1933). Генералот Виктор Дусманис (1861-1949) и неговиот брат, адмиралот Софоклис (1868-1952), потекнувале од албанскиот клан Душмани, кој се доселил на грчкиот ос. Крф од соседна Албанија во XV век. Има и теза дека всушност, се работело за албанизирани Словени. Познатиот претприемач и филантроп, Георгиос Авероф, бил Влав од епирското с. Мечово, а сегашниот градоначалник на Солун, Јанис Бутарис, има влашко потекло од Крушево. Првиот крал на Грција, Ото, бил Баварец, а Георгиос Први, под чие водство Грците ја зазеле Егејска Македонија, всушност, бил Данец! Ни еден од досега наведените ликови не е наследник на Сократ, Платон или Перикле.
Речиси сиот грчки фолклор е турски, албански, влашки или словенски. Она што вие го знаете како „грчка музика“ е донесено со бегалците од Мала Азија. Називот на бузукито дошол од турското бозук, што значи расипано, оштетено или преправано (ви текнува на зборот башибозук?). Грчкиот танец цифтетели (τσιφτετέλι) е всушност турскиот чифтетели (чифт значи пар). Танцот цамикос (τσάμικος), пак, е мазнат од Чамеријските Албанци (чамико). Πουστσένο e пуштеното оро на нашите Егејци, χασάπικο е касапското, додека μπαϊντούσκα е пајдушкото. Почесната гарда на грчката војска, евзоните, носи варијација на турскиот фес, како и фустанела, која веројатно е албанска. Грчката кујна е турска: турско кафе, баклава, гиро (донер ќебап), ѕаѕики (таратур), паца (шкебме чорба), μπουρέκι (бурек), κεφτές (ќофте), γιουβέτσι (ѓувеч), κοκορέτσι (кукурек), μπουγατσα (погача) итн. Тука би додал дека дури и грчката азбука е неавтентична, туку е мазната од феникијската.
Грција е всушност еден мултиетнички конгломерат, како и секоја друга балканска држава. Па и нашата, де. Со таа разлика што ова нам постојано ни се труби в уво и ние мораме да го внесеме во нашата официјална политика, додека од Грција тоа не се бара и нејзе ѝ е дозволено да си ја фура својата антиквизација.
Учениците во околината на Атина не знаеле грчки, туку албански (арванитски), „Минеаполис Журнал“, 31.08.1901 (
клик тука за извор).
Ре-хеленизација и реставрација на Византија
Во времето на создавањето на современа Грција (1822), од нејзиното измешано население морало под хитно да се склепаат „наследници на Сократ и Платон“, па грчките интелектуалци, од типот на Адамантиос Кораис (1748-1833), спровеле антиквизаторска јазична реформа наречена катаревуса. Таа подразбирала „збогатување“ на јазикот со старогрчки елементи и чистење на оние „селските“, „варварските“ и туѓинските (турски, албански, словенски, латински и др.).
Овие антиквизатори биле образувани низ Европа и немале контакт со простиот човек, кому овој нивен старо-новокомпониран јазик му бил неразбирлив. Дотогаш, тој себеси се нарекувал Ромеј, а својот јазик ромејски и си користел турцизми како што се: аманет (αμανάτι), што интелектуалците го замениле со енехирон (ενέχυρον); муштерија (μουστερής), што бил заменето со пелатис (πελάτης); а одаја (οντάς) станало доматјо (δωμάτιο). Латинското фамилија (φαμελιά) станало ојкогенија (οικογένεια); пошта (πόστα) - тахидромио (ταχυδρομείο); визита (βίζιτα) - епискепси (επίσκεψη); а милион (μιλλιούνι) - екатомирио (εκατομμύριο). Ова како во вицон: „Како на хрватски се преведува хеликоптер? Зракомлат“.
Откако бил „исчистен“, ромејскиот јазик бил преименуван во елински, а Ромеите во Хелени, и подоцна, во рамките на оваа контроверзна „ре-хеленизација“, низ Грција биле менувани топонимите. Тука не говорам само за Егејска Македонија, туку општо, за целата Грција. За чудо, некои словенски топоними опстанале, и тоа, во онаа, вистинската Грција: Волос(според словенскиот бог Велес), потоа Каменица, па друга Каменица, Велика, Орахово, Кардица, Граница, Меденица, Мечово, Керасово, Кастаница, Конидица, Варвица, Домништа итн., како и пл. врвови Буфово, Габрово и др. Некои од нив само биле прилагодени на грчкиот јазик, но во суштина тие се неизменети. Тие остануваат да сведочат за тоа колку „Грција“ е всушност „измелезена“. Во некои случаи, биле враќани одамна заборавените антички топоними, но некои места немале античка историја, па за нив биле измислувани нови, или, пак, тие биле преименувани според блиските археолошки локалитети. Замислете си нашето Визбегово, кое е веројатно основано од некој бег, да се преименува во Аквадукт, а селаните да се убедат дека се „чеда на Цезар“.
Византискиот крал Константинос XI Палеологос ја води грчката армија кон Константинополи.
Тука се јавила следнава забуна: старогрчката (хеленска) култура била паганска и тоа биле брадоњи облечени у крпи, што се молеле на Зевс и практикувале педерастија, додека византиската била православна. Како од Ромејот да направиш Хелен и притоа да не ја отфрлиш византиската историја и култура? Во времето на раѓањето на современа Грција, Византија не била “in”. Грците образовани низ Европа, како и нивните тамошни поддржувачи - филхелените, биле под влијание на Просветителството, па во Стара Грција тие гледале колевка на демократијата и науката, додека Византија им делувала премногу заостанато, источно, деспотски и религиозно. Како некаква „Православна Османлиска Империја“. Но подоцна, за да се оправда великогрчката Мегали Идеја, морало да се измисли „континуитет“ помеѓу Стара и нова Грција, со Византија помеѓу нив, како и „историско право“ на Грците врз нејзините некогашни поседи, па ставот кон неа бил омекнат. Тогаш, грчките идеолози ги „помириле“ Стара Грција и Византија, а како, никому не му е јасно. Во Грција дури се јавила идеја за реставрација на Византија, но таа неславно завршила со Малоазискиот фејл.
Ре-хеленизацијата подразбирала и менување на архитектурата. По ослободувањето на Грција, некогаш доминантната османлиска архитектура била во голем дел урната и биле ангажирани европски архитекти за да подигаат неокласицистички зданија инспирирани од старогрчките (со оние антички столбови и сл.). Такви елементи има во зградата на парламентот и кралскиот дворец во Атина или во грчката амбасада во Скопје, например. Тоа биле проекти слични на нашето „Скопје 2014“, чија цел била современа Грција некако да се поврзе со онаа Старата. Додуша, тоа било правено со малку повеќе вкус и мерка отколку она на Грујо.
Пожарот во Солун во 1917 бил одлична прилика за грчката влада да се отараси од османлиската архитектура, како и од Евреите. Тие таму биле присутни од библиските времиња и биле негова мнозинска етно-религиозна група, а со тоа и најпострадана во пожарот, па многу од нив се иселиле. Многу Грци тогаш ликувале, затоа што ги мразеле Евреите и ги обвинувале за „Христоубиство“ или „Богоубиство“ (θεοκτονία), што е стар христијански антисемитизам. Османлиите, иако муслимани, биле мошне толерантни кон Евреите и дозволувале доселување на Сефардите побегнати од Шпанската Инквизиција, па и тоа придонело за овој грчки антисемитизам. Наместо Солун да се реставрира по пожарот, добар дел од османлиската и еврејската архитектура бил урнат, додека византиската била зачувана. Во центарот бил планиран Плоштадот Александар Македонски (од нејасни причини подоцна преименуван во Аристотелов), за што бил ангажиран францускиот архитект Ернест Ебрар. Грција не била богата и добро организирана држава, ниту сега е, и таа минувала низ разни премрежија, па градежните планови не биле реализирани брзо и во целост. Денешниот центар на Солун е дообличен некаде во 1950-тите, според плановите на Ебрар направени 30 години порано. Таму фактички нема ништо од времето на основањето на ТМОРО или Гемиџиите (со одредени исклучоци). Улиците на Солун порано биле тесни, а централен плоштад немало, туку имало калдрмисани чаршии, анови, амами, џамии и синагоги, со по нешто европско ту и тамо (како во Битола, да речеме).
ПОПОВИ И ЛОПОВИ
Откако била создадена современа Грција и откако потсозреала, таа, како и другите балкански држави, посакала да си го прошири станот на сметка на соседите, но заземањето на Егејска Македонија не било така просто, туку тоа бил долготраен процес. На Балканските Војни им претходела т.н. Македонска Борба (Μακεδονικός Αγώνας) помеѓу грчките андарти и ТМОРО, а Вселенската Патријаршија со децении им вршела brainwashing на нашите сонародници крај Егејот за од нив да склепа „Грци“.
Телефони и грамофони
Да го цитирам тука владиката Каравангелис: „Вие сте Грци уште од времето на Александар Велики, но поминаа Словените и ве словенизираа. Вашиот изглед е грчки и земјата што ја газиме е грчка. За тоа сведочат и спомениците што се скриени во неа, а и тие се грчки и монетите што ги наоѓаме се грчки и натписите се грчки“. Со оваа антиквизација или „ре-хеленизација“, Македонските Словени или Бугари станувале „Славофони Грци“ или „Бугарогласни Грци“. Власите, пак, биле сметани за римјанизирани, латинизирани Грци, па станале „Влахоелини“. Православните Албанци биле „Албанофони Грци“, а добро е што таму немало Кинези, инаку тие би биле прогласени за „Кинезофони Грци“. Како што велел Каравангелис: „О, славофони, влахофони, албанофони, сите вие сте овци на грчкото стадо!“.
Преродбениците како Прличев и Миладиновци се бореле против грчката црковно-просветна пропаганда, а за да ѝ киднат на истата, Кукушаните дури стапиле во Унија со католичкиот Ватикан (1859), што според православните догми е богохулие! Но нашиот народ не се бавел со православие многу-многу (тоа е за Грците и фанариотите) и тој повеќе се интересирал за она националното. Оваа борба резултирала со основање на наша православна црква - Бугарската Егзархија (1872), која не била благословена од Вселенскиот Патријарх и фактички била расколничка (како МПЦ денес). Тоа ти е као да направиш католичка црква без амин од Папата, но нашиве ги болело уво за црковните канони. Среде нив стално се појавувале некакви богомили и други еретици и шизматици.
Следела борба меѓу егзархистите (Бугари) и патријаршистите (Грци), но имало поединци кои си лутале помеѓу идентитетите, па преку ноќ, од Бугари станувале Грци или обратно (напр. за кеш или сл.). Во 1893, од Солунската Егзархиска Гимназија излегле основачите на ТМОРО, кои повеќето биле социјалисти, па народот уште повеќе се охрабрил да ја напушта Патријаршијата. Среде Власите, пак, почнала да делува романската просвета и тие од Грци станувале Романци.
Сево ова за Грците веќе било алармантно, па тие почнале да праќаат чети во Македонија. Така започнала Македонската Борба - како што ја нарекуваат тие. Тогаш, благочестивиот христијанин Каравангелис му се обратил на нашиот народ со зборовите: „Откажете се од анатемисаната Егзархија и вратете се во светото лено на Светата Ортодоксна Црква, ако не сакате да изгорите живи како глувци во кафез“.
Caffeine-Free Македонска Борба
Великогрчкиот андарт, поп и психопат Пападракос.
Некои Грци се обидуваат да ја оправдаат својата Македонска Борба како „спонтано, grassroots движење на етничките Грци во Македонија“, но смешно е што грчката историографија не крие дека зад него стоеле грчката држава и црква. Иницијаторите на андартското движење биле: грчкиот амбасадор во Османлиската Империја, Николаос Маврокордатос; конзулот во Солун, Ламброс Коромилас; неговиот колега во Битола, Јон Драгумис; владиката Германос Каравангелис; офицерот на грчката армија Павлос Мелас; и новинарот Димитриос Калапотакис. Иронично, никој од ликовиве немал благе везе со Македонија. 99,9% од грчките Македоноборци (Μακεδονομάχοι) не биле од нејзините простори. Маврокордатос бил родум од Трст, но имал фанариотски корени; Мелас бил родум од Марсеј и имал корени од Северен Епир; Коромилас бил од Атина; Калапотакис од Ареополи, Пелопонез; а Каравангелис од Стипси, Лесбос. Драгумис бил родум од Атина, но наводно, тој имал некакво далечно потекло од с. Богацко, Костурско, а за потврда на истото ќе ти треба колата од „Повратак у будучност“. Повеќето од нивните војводи биле од Грција и други немакедонски средини, заради што, тие често се губеле по нашите планини: Аграс, Паламидис и Матапас биле од Пелопонез; Барбандреас, Вардас, Гипарис, Каравитис, Каудис, Кукулакис, Макрис и Рувас биле од ос. Крит; Акритас од ос. Китнос; Ригас од ос. Евбеја; Никофорос од Атина; Меренитис од Теба; Кондулис од Прусос, Средна Грција; Данглис од Агринио, Западна; Рупакијас од Кидониес, Мала Азија; Буас од Химара, Северен Епир; Пападракос од Ираклија, Источна Тракија; а Цангаридис од Кипар, јеботе. Ептен grassroots! Да склепаш Македонска Борба без ќорав Македонец – тоа е стварно нешто! К’о кафе без кофеин!
Каравангелис му соопштува на расплаканиот Плачков дека Чакаларов му ја пегла жената (пази, направиле илустрација на овој „битен историски настан“).
Тие мислеле дека „грчкото население во Македонија масовно ќе им се придружи“, но тие едвај успеале да регрутираат два-тројца гркомани, бандити и/или дезертери од ТМОРО како Коте Христов, Вангел Георгиев и Геле Плачков. Коте завршил обесен од Турците за киднапирање и рекет на печалбари од Америка (ама херој), а Геле преминал на грчка страна, затоа што Каравангелис му рекол дека неговиот војвода Чакаларов му ја пегла жената (најозбилно). На сите им е јасно дека најчесто, жителите на Егејска Македонија преминувале на грчка страна не од длабоки убедувања, туку заради материјална корист или лична одмазда, или, пак, махинално, само заради припадноста кон Вселенската Патријаршија, поради која биле сметани за „Грци“. Иронично, Грција како за сламка се фаќа за оваа шака локални дрипци за на Македонската Борба да ѝ даде „легитимитет“.
Грчки андарт во Е-гејска Македонија.
Каравангелис со османлискиот окупатор во Костурско.
Објективно, во неа учествувале по некои етнички Грци или убедени и доследни гркомани - патријаршисти од југот на Македонија, но нивниот број бил мал. Мнозинството учесници, и побитно, нејзините идеолози и раководители, биле од Грција. Врв на иронијата е тоа што, денес, солунскиот Музеј на Македонска Борба е сместен во некогашниот грчки конзулат. Тука и на морон му станува јасно дека зад „Македонската Борба“ стоела официјална Атина и нејзините дипломати во Османлиската Империја.
Каравангелис воопшто не бил борец (лично нема испукано ни ќорец), а неговата стратегија се состоела од: манипулации, интриги, „раздели па владеј“, подмитување, упикуење, кодошење, платени убиства, регрутирање на обични криминалци, како и отворена соработка со турскиот аскер и арнатускиот башибозук против нашите комити и цивили. За сево ова тој гордо раскажувал во своите сопствени мемоари, кои се објавени и кај нас. Дури и на Турците им се згадиле неговите „Црна Гуја“ методи!
Нашиот револуционер и поет Лазар Поп Трајков обезглавен за 50 лири од гркоманскиот „херој“ Коте.
Каравангелис му платил на Коте 50 лири за главата на нашиот револуционер и поет Лазар Поп Трајков и истата ја закачил во својот кабинет. Коте успеал да го убие Поп Трајков така што се преправал дека ги напуштил Грците и тогаш овој вториов наивно се заложил тој да биде прифатен назад во ТМОРО. Потоа, кога Поп Трајков бил ранет, Коте ја искористил приликата и го убил. Денес ваквите морални монструми се грчки национални херои, ним им се подигаат споменици и во нивна чест се именувани улици и населени места. Но кармата ни ора, ни копа, па ова обезглавување подоцна им се „удрило од глава“, а како, ќе видите набргу.
Дури ни офицерот Мелас не се покажал како борец и во неговата биографија нема значајни битки. Овој кловн бил во Егејска Македонија само 2-3 месеци! На 13.10.1904, тој „херојски загинал во битка со Турците“ во с. Статица, Костурско, но приказната всушност е невидена трагикомедија. Нашиот комита Димитар Панџаров (Митре Влаот), чија глава била уценета од турските власти, им напишал на истите писмо дека „во Статица се наоѓа Митре Влаот“, па овие отишле да го ловат и по грешка го уцмекале Мелас! Типов го нашкодил!
Меѓутоа, постојат основани сомненија дека среде битката со Турците, Мелас бил убиен од грб од страна на својот соборец Лакис Пирзас, кој искористил ситуација да му ги лапне лирите, кои првиов ги носел за воени трошкови. Друга верзија вели дека Пирзас го убил Мелас за да му ги скрати маките, откако вториов бил погоден од Турците.
Мува без глава
Серенада на Павлос Мелас (оној што личи на Борат) и брат му Леон за сопругите Наталија и Андромаха, 1890.
Откако Мелас загинал, андартите морале да бегаат од Статица и тие го оставиле неговото тело во селото. Еден од нив подоцна се враќал назад да го земе, но не можел да го тегне, па му ја исекол главата и ја понел со себе. Таа била закопана во црквата во с. Псодери, Леринско. Турците потоа го нашле обезглавеното тело во Статица и мислејќи дека тоа е наш комита, тие решиле да го предадат за погреб на егзархиската црква во с. Апоскеп, Костурско. Тогаш Каравангелис бил митрополит во Костур и бил во контакти со турските власти, но од политички и конспиративни причини, тој не сакал да им каже дека мртвиов бил уфрлен офицер од Грција. Кај мртвиот биле најдени писма на грчки јазик, што значи дека се работело за Грк, и врз основа на тоа, Каравангелис ги убедувал Турците погребот да биде во патријаршиска црква. Тие не сакале да му го дадат телото, па Каравангелис ги организирал месните гркомани да протестираат, и на крај, Турците попуштиле и му го дале. Подоцна, жена му на Мелас дошла од Атина да го земе телото, по што го споила со главата и така комплет го закопале. Мелас летал навака-натака к'о мува без глава и само тоа е интересно од неговата „херојска“ биографија. Друго нема. Ете така на андартите им се „удрила од глава“ кармата за обезглавувањето на Лазар Поп Трајков.
Каравангелис на погребот на Мелас, откако на вториов му биле споени главата и телото.
Нашиот грчки претседател
Андартите на Каравангелис, кои ја ослободувале Македонија од Македонците, главно „се бореле“ против неборечкото население. Тие сносат одговорност за Крвавата Свадба во Зеленич (13.11.1904) и Масакрот во Загоричани, Костурско (07.04.1905). На свадбата биле застрелани, заклани или живи спалени 13 души, како од домаќините Готевци, така и од гостите (главно наши сонародници и нивни пријатели - Турци). Среде гостите бил комитата Пандо Мечкаров, единствениот загинат кој не бил „цивил“. Тука се случила невидена иронија. Наводно, оние Готевци кои го преживеале масакрот, подоцна имале ќерка, а откако селото потпаднало под грчка власт, таа се омажила за селскиот џандар, кој имал потекло од Крит. Од овој брак, наводно, се родил Христос Сарѕетакис, претседателот на Грција во периодот 1985-1990.
Фактички, претседателот на Грција бил наполовина наш, но тој бил воспитуван во грчки дух и неговата политика спрема нас не била пријателска. Така, например, во 1988, во Скопје била одржана голема Средба на Децата Бегалци од Егејот (по повод 40-годишнината од нивниот егзодус) и тие тргнале со автобуси да ги видат своите села во Грција, но таа им одбила влез. Ним не им помогнало дури ни тоа што тие имале американски, канадски, австралиски или западноевропски пасоши. Приказната за поврзаноста на грчкиот претседател со масакрираното семејство од Зеленич била промовирана од неколку интелектуалци, како напр. критичарот на грчкиот национализам Димитрис Литоксу, но Сарѕетакис, нормално, тоа жестоко го демантирал. А штом Грк негира, значи има нешто.
Сарѕетакис бил говно, но објективно, тој имал понекои добри страни. Во 1960-тите, тој работел како обвинител и бил запаметен по своите напори за расветлување на убиството на мировниот активист Ламбракис, во кое биле вмешни владини функционери, според што бил снимен познатиот игран филм "Z" на режисерот Коста Гаврас. Штета што Сарѕетакис не бил вака принципиелен и смел по прашањето на нашите сонародници.
Грчкиот претседател Сарѕетакис.
Кармички расплет
Андартите Аграс и Мигас.
Голем број од андартите биле уцмекани од страна на нашите комити, а оние што спасиле глава, подоцна биле офицери во Грчко-Турската Војна и ги стигнала Малоазиската Катастрофа. Karma is a bitch!
Аграс бил фатен од нашите комити и обесен на патот помеѓу воденските села Теово и Владово. Коте бил обесен од Турците за криминални и нималку востанички активности (мада има тези дека тој се закачил со Каравангелис и дека вториов го наместил), а Геле бил фатен од комитите и уцмекан сосе жена му (истата што ја пеглал Чакаларов?). Вангел Георгиев, пак, бил убиен од комитска сачекуша. По Балканските Војни, андартот од Кукушко, Јоанис Вилиоглу, добил земјиште од грчката држава во Лагадинско, кајшто станал мелничар и добро се нафатирал, но со тоа станал мета на обични крадци, кои, во 1923, го убиле. Во 1941, андартот Николаос Даилакис бил убиен од про-бугарската паравојска Охрана; неговиот брат бил гузен во италијански затвор, а по излегувањето оттаму, тој бил убиен од комунистичките партизани; неговиот син бил стрелан од Италијанците; а другиот го скењале веќе споменатите партизани. На типов му побиле цела фамилија! Лазарос Цамис, великогрчки активист од Псодери (со влашки корени од Москополе, Албанија), фатил некаква језива болест на очите и ослепел. Тој спичкал грдни пари за да се излечи, што го довело до банкрот, а претходно тој бил успешен трговец. Тој очајно ги молел грчките власти да добие компензација за своето учество во Македонската Борба и онаа во Северен Епир, но тоа му било одбиено, па во 1933, тој ѝ подлегнал на болеста. Неговиот брат, попот Ставрос, истотака бил битен деец на великогрчката борба, но негови писма паднале во рацете на нашите комити, кои успеале да ги дешифрираат и благодарение на тоа да го убијат. Некои од комитите го познавале грчкиот јазик, затоа што завршиле патријаршиски школи, па користејќи ја истата енкрипција од запленетите писма, тие му напишале на попов покана за средба од името на измислениот грчки офицер „Белос“. Тие дури и се преоблекле во андартски носии за ратната превара да биде комплетна. Кога попов дошол на „дејтот“, него го очекувало непријатно изненадување (да сте му ја виделе фацата у тој момент).
Во 1908, Каравангелис преминал да свештенослужи од Костур во Амисос, Мала Азија, и подоцна, тој таму гледал како Турци го тртат неговото грчко стадо. Наводно, со него се обидел да се сретне Ататурк, но Каравангелис арогантно го откачил (или се укењал). Каравангелис се обидел и таму да организира грчки банди како во Македонија, но бил тртен у турски затвор. Со тежок butthurt, тој заминал од Турција, кајшто потоа бил осуден на смрт во отсуство, а Малоазиските Грци биле етнички исчистени и Амисос бил преименуван во Самсун. Кого бе ти ќе откачуеш? Каравангелис истотака имал амбиции да биде Вселенски Патријарх („Православен Папа“), но за малку не успеал. Наместо тоа, тој завршил како Егзарх на Унгарија, што во црковните кругови се сметало за дно (таму православни нема, освен мал број на Срби, Романци, Русини, Украинци и Бугари, а Грци па ич). Тука Каравангелис доживеал не само професионална деградација, туку и финансиска и со тага констатирал дека неговите сакаат да се ратосиљаат од него (им скурчил). Овој грчки национален „херој“ починал во беда во Виена во 1935.
Египетската Гркинка Пенелопи Делта (1874-1941) била авторка на повеќе книги посветени на овие андартски банди во Егејска Македонија. Денес, таа е славена како голема грчка писателка, но нејзините дела биле на ниво на викенд-романчиња што се продаваат у трафики. Во нејзиниот опус имало и љубавни романи, како и плагијати на „Том Соер“. Таа била мажена за богатиот трговец - фанариот Стефанос Делта, но тајно се тртела со конзулот Јон Драгумис, организаторот на тие банди. Откако убаво ја растртил, Пенелопи му здодеала на Драгумис и тој ја шутнал и се фатил со театарската актерка Марика Котопули, од што, првонаведенава никогаш не се соземала. Дополнителен удар за Пенелопи било тоа што, во 1920, Драгумис бил убиен од страна на венизелистите заради Националната Шизма. Иронично, се вели дека извршители на убиството биле луѓето на бившиот андарт Гипарис. Македоноборциве, фактички, почнале да се макљаат меѓу себе. По смртта на Драгумис, Пенелопи носела исклучиво црнина и по извесно време, таа заболела од полио и се парализирала. Својот мизерен живот таа го завршила со самоубиство на 27.04.1941, точно на денот кога германските окупатори влегле во Атина, кајшто таа тогаш живеела. Така, овие херои на грчката кауза завршиле растртени.
Убава како митската Пенелопа на Одисеј: Пенелопи Делта.
Вардарски и пирински фејлови
Грците имале претензии и кон јужните делови од Вардарска и Пиринска Македонија. Во 1912, грчкиот премиер Венизелос го убедил кралот Георгиос Први да не јуриша на Битола (грчки: Монастири), туку на Солун, за да ги претрка Бугарите, кои само што не го зазеле. Така, Грците го лапнале Солун, но Битола останала нивен wet dream. Претходно, тие во Битола и нејзината околина имале многу активна пропаганда, како и андартски чети. Грчко или „грчко“ присуство имало и во пиринските градови Мелник (Меленико) и Гоце Делчев (Неврокопи), но на крај, тие не потпаднале под Грција, туку под Бугарија.
Грците успеале да ја заземат Струмица, но според Букурешкиот Договор, таа тогаш требало да стане бугарска, па тие ја запалиле. Струмичаните - патријаршисти (броени за „Грци“) биле преселени во Кукуш, а неговите жители биле набркани. Затоа, градот бил нарекуван Нова Струмица (Νέα Στρώμνιτσα) или Нов Тивериопол (Νέα Τιβεριούπολη) од античкиот назив за Струмица. Ете така, Грција набркала Кукушани за да ги замени со... well, Струмичани. Збрката со идентитетите, во која секој патријаршист бил „Грк“, иако не знаел ни збор грчки, доведувала до вакви трагикомедии.
Слично како и Каравангелис, патријаршискиот струмички митрополит Свети Великомаченик Григориос Орологас активно работел на ширењето на великогрчката пропаганда, поради што, во 1905, тој бил мета на неуспешни атентати од страна на ТМОРО. Подоцна, исто како и Каравангелис, тој бил прекомандуван во Мала Азија, кајшто во 1922, Турците го заробиле и земале да го закопаат жив, при што тој умрел од срцев удар. Подоцна, тој бил канонизиран и сега е светец, јеботе.
Патријаршијата спичкала грдни пари за пропаганда и во Гевгелија, Дојран, Богданци, Мариово, Крушево, Охрид и други места, но иронично, во Балканските Војни, тие не станале дел од Грција, туку таа ги отстапила на своите сојузници Србите, како што се случило и со Битола и Струмица.
Така, андартот Антониос Зоис бил мошне активен во Мариовско и таму гордо го кренал грчкото знаме по ослободувањето од Турците во Првата Балканска Војна, арно ама, таа област не станала дел од Грција. Србија тогаш го зазела Лерин, па ѝ го понудила на грчката влада во замена за Мариово, со што таа се согласила. Зоис се потуфкал и решил да се пресели во Лерин. Џабе целата помпа. Во 1940, Зоис за малку не загинал од италијанските бомбардирања на Лерин, па се селел по околните села и не видел мир, а следната година, тие простори потпаднале под германска окупација и тој извршил самоубиство. Андартот Михали Сионидис, пак, бил мошне активен во Бојмија и учествувал во Балканските Војни, за што, Грција му дала највисоки одликувања, но неговото с. Грчиште, Валандовско ѝ припаднало на Србија, па тој решил да се пресели во Мачуково (денес Евзони), што е веднаш преку границата. Фактички, џабе се борел. Сјебала га комисија за разграничување.
Интересно, во Втората Балканска Војна, во неговата куќа во Мачуково бил сместен штабот на грчкиот крал Константинос Први. Тоа е оној што го убија татко му во Солун, што му се запали имотот, што двапати го загуби престолот, што син му го изедоа мајмуни и што ја доживеа Малоазиската Катастрофа. Оваа месност денес е преплавена со мигранти од Блискиот Исток.
ЛОГОКЛОПИЈА
Грчкото знаме е плагијат на она на Англиската Источноиндиска Компанија.
Владиката Герман благословува грчко востаничко знаме, кое личи на финско (1821).
Знамето на Грција во даден период (потсеќа на шведско).
Дизајнот на Ригас Фераиос. Што е ова?! Пимпек?!
Лево: првиот грб на Грција со баварски симбол во средина. Десно: Баварија.
Србите го презеле византискиов симбол, но Грците не им замеруваат.
16-кракото сонце беше пронајдено во Охрид.
Покрај споровите за Егејска Македонија, историјата и името, со Грција ние го имавме и оној за Сонцето од Вергина на нашето државно знаме, поради кое бевме обвинети за плагијат (λογοκλοπία) и моравме да го промениме. Логоклопија е кога како клептоман некому ќе му „клопиш лого“ , но Грција го прави токму истото – нејзиното државно знаме е плагијат!
Да не се фалам, но јас бев првиот кој уште пред години укажа дека тоа е само префарбана копија на знамето на Англиската Источноиндиска Компанија (English East India Company) од XVII век. Единствена разлика е тоа што, ова англисково е црвено-бело, а грчкото е сино-бело (Γαλανόλευκη - како што тоа се нарекува). Но изгледот е сосема ист: крст во кантонот (тоа е горниот лев агол) и повеќе паралелни хоризонтални ленти во две назименични бои. Крстот кај Англиската Источноиндиска Компанија е оној црвениот на Сент Џорџ од црвено-белото знаме на Англија, кој по создавањето на Обединетото Кралство бил инкорпориран и во британското знаме, заедно со шкотскиот и ирскиот. Со влегувањето на Англија во Обединетото Кралство, Источноиндиската Компанија се преименувала од Англиска во Британска, а во кантонот било поставено британското знаме, па тука веќе нејзиното знаме не личело на денешното грчко. Грците тврдат дека лентите на нивното знаме се деветте слогови на грчката девиза Ελευθερία ή θάνατος (Слобода или смрт), што е тежок булшит. Во историските документи, знамето на Англиската Источноиндиска Компанија се среќава во варијации со 9-13 ленти, па тука станува јасно од каде Грциве ги мазнале своите.
Во времето на востанијата против Османлиите во 1821, Грците имале бело знаме со син крст, кое помалку потсетува на финското, а по ослободувањето, тие решиле да ги превртат боите и добиле сино знаме со бел крст, кое помалку личи на шведското (според позадината) или данското (според бојата на крстот).
Ќе прашате, ако претходно опишаните знамиња потсетуваат на некои странски, тогаш, кое би било вака оригинално грчко знаме? Тоа веројатно би било она дизајнирано од грчкиот мислител и борец за независност Ригас Фереос во XVIII век, кое е црвено-бело-црно со нешто чудно и дугуљасто во средина. Пимпек? Изгледа тоа е вистинскиот симбол на Грција...
Првиот грб на современа Грција, пак, во себе имал инкорпорирано баварска симболика и бои (сина и бела), заради нејзиниот прв крал Ото Фридрих Лудвиг. Фактички, куп симболи низ историјата на Грција биле преземени од други земји. Плагијат до плагијата!
Успут, Србите го имаат преземено од Византија симболот со крстот околу кого се наоѓаат четирите огнила, но Грците, кои се сметаат себеси за нејзини наследници, не им замеруваат, туку напротив, меѓу нив има одлична соработка. Двојни стандарди? Србите ги толкуваат огнилата како четири букви С, па оттаму и нивната девиза „Само Слога Србина Спашава“, но всушност тоа е грчката буква Β и девизата е “Βασιλεύς Βασιλέων Βασιλεύων Βασιλευόντων” (Цар над Царевите кој Царува над оние што Царуваат).
Иронично, Сонцето од Вергина на крај беше пронајдено на археолошки артефакти во Охридската Тврдина и јас им го покажав на некои Грци. Некои од нив се уплашија и нејќеа да признаат дека тоа е истиот симбол, додека други рекоа дека Охрид некогаш бил Лихнидос и дека како град подигнат од кралот на Античка Македонија, Филип Втори, тој бил старогрчки, па нормално е таму да биде најден грчки симбол, кого, ние, како Словени, немаме право да го користиме. Не сум од оние кои веруваат во врска меѓу Античките Македонци и нас, но ете, симболов беше најден на наша територија, па дури и ако сме Словени, зарем не смееме да го користиме онака како што Арапите - муслимани во Египет се гордеат со пирамидите на фараноите или како што католичките Латиноамериканци се гордеат со оние на Маите, Ацтеките и Инките? Ова е некаков аргумент во наша полза, па макар бил и слаб.
Кога сме кај логоклопијата, интересно е да спомнам и дека зданијата на францускиот архитект Ернест Ебрар на Аристотеловиот Плоштад во Солун многу потсетуваат на оние во центарот на Одеса, Украина. Такви жучкасти, конкавни, симетрично поставени едно до друго, како да се гледаат во огледало. Тие се наоѓаат на одескиот Приморски Булевар, веднаш позади споменикот на војводата Ришеље и близу до познатите Потемкински Скалила. Зградиве биле подигнати во периодот 1826-1830, а нивни автори биле рускиот архитект Аврам Мељников и италијанскиот Франческо Бофо.
Аристотеловиот плоштад во Солун, осмислен по пожарот во 1917.
Конкавните зданија на Приморскиот булевар во Одеса, Украина, подигнати во XIX век.
ADS VS REALITY
Современа Грција е вештачка држава. Како и секоја друга. Голем придонес за нејзиното основање имале западните романтичари и филхелени, од типот на Лордот Бајрон (1788-1824), Перси Биш Шели (1792-1822) и Лондонскиот Грчки Комитет, кои имале идеализирана слика за неа како „колевка на демократијата и западната цивилизација“, што ги мотивирало да ја промовираат нејзината кауза во своите земји. Тие чувствувале дека Западот тоа ѝ го должи на Грција.
Тоа биле млади и декадентни аристократи, на кои им здодеала снобаријата која ги опкружувала и тие барале авантура, а ја наоѓале во опиумот, грчката педерастија и егзотичните патувања. Тие го читале Хомер и се воодушевувале од старогрчката уметност, наивно верувајќи дека современите Грци ги поседуваат истите квалитети како оние Старите (мудрост, демократичност, етика, естетика). Таквата идеализација станала товар за самите Грци, за што говори книгата „За несреќата да се биде Грк“(1975) на колумнистот Никос Диму. Западот од Грците очекувал да бидат совршени, а всушност тие биле невидена сељачаана и балканштина! И сè уште се!
Теодорос Колокотронис.
Кога Бајрон отпатувал во Грција за да ѝ помогне таа да се ослободи од Турците, тој мислел дека таму ќе го дочекаат 300 Спартанци и мудри Атињани, но тој се соочил со друга реалност. Називот на грчките востаници бил клефти (κλέφτες), што значи крадци и овие клептомани повеќе пљачкале и се убивале меѓу себе, отколку што убивале турски војници, пред кои често бегале (Бежанијска Бригада или Дивизија Рикверц). По ослободувањето на Грција меѓу нив дури избила Граѓанска Војна! Со нив раководеле разни арамбаши од типот на Колокотронис, кои личеле на пимпови со бунди, прстен и златни ланац, како и сабји и кубури украсени со украдени дијаманти. Колокотронис носел и некаков античко-барокно-православен шлем со перја.
„Херојот“ Панајотис Кефалас со убиени турски жени, бебиња и старци (долу лево) и урната џамија (горе) во Триполис, 1821. Платно на Петер Фон Хес.
Западот ги осудувал турските зулуми над Грците, додека ги занемарувал грчките, кои ги имало многу! На ослободените територии, клефтите вршеле масакри над муслиманите - цивили (Турци, Албанци, исламизирани Грци), па дури и над Евреите. Не чуди што еден од грчките национални херои од тоа време, Никитарас, го носел прекарот Туркождер (Τουρκοφάγος). Многу странски доброволци, кои дошле да ѝ помогнат на Грција (Англичани, Французи, Италијанци, Германци) биле разочарани. Некои од нив биле искористени за кеш од страна на Грците, некои дури биле убиени, а имало и кавги меѓу нив самите. На странците им се нудел добар кеш да преминат на турска страна, затоа што меѓу нив имало школувани офицери и хирурзи, но тие тоа гордо го одбивале, по што, нивните грчки соборци им рекле дека се глупи што одбиле таква понуда! Тука немало ни морал, ни идеологија, ни стратегија, ни централна команда! Багра!
Бајрон сфатил дека постоела голема разлика помеѓу старогрчката култура, од една страна и византиската и османлиската, од друга; како и меѓу старогрчкиот јазик на западните универзитети и новогрчкиот на теренот. Оваа Грција немала благе везе со онаа Старата, а нејзиниот етнички состав бил миш-маш. Бајрон таму се дружел со „грчките“ борци - Сулиотите, кои всушност биле православни Албанци (Арванити). Грција, онаа вистинската, не Егејска Македонија, тогаш била преплавена со словенски, арванитски, латински, турски и други топоними.
Полуостровот Пелопонез тогаш се викал Мореја; градовите Триполис и Егион, кои се наоѓаат на него, се викале Дроболица и Воштица; околијата Нафпактија се викала Кравари (Κράβαρη), според пл. Кравара (Κράβαρα), која сè уште го носи тоа име; а Средна Грција се нарекувала Румелија. Бајрон превел некои дела од грчкиот активист Ригас Фераиос, но всушност, тој не бил од Ферес како што укажува неговото презиме, туку од соседното место со словенски назив Велестино и тој тогаш фигурирал како Ригас Велестинис, башка што бил Влав. Фактички, Грците подоцна го преименувале чоеков за да делуе „погрчки“.
Во самата Атина тогаш доминирал арванитскиот јазик. Околните села (некои од нив сега се нејзини предградија) носеле арванитски имиња: Љопеси (сега Пеанија), Харвати (Палини), Мениди (Ахарнес) и Ќурка(Афиднес), а местото кајшто сега се наоѓа атинскиот аеродром се викало и сè уште се вика Шпата (грчки изговор: Спата), според албанскиот средновековен деспот Ѓин Буа Шпата (1358-1399). Инаку, shpatë на албански значи меч. Во западните уметнички кругови тогаш доста се говорело за „грчката убавина“, но иронично, Бајрон констатирал дека „Гркинките не се нешто“ и дека Арванитките се поубави. Тој барал Афродита, а нашол Мирдита.
Додека Бајрон „се борел“ за Грција (уствари, не испукал ни метак), тој плескал млади момчиња, напр. Николо Жиро (14-годишно) и Лукас Халандрицанос (15), како и девојчиња - Тереза Макри (12) и Турчинката Хато (9), која тој ја посвоил за да не биде заклана и/или силувана од Грците, откако тие ѝ го масакрирале семејството. Бајрон спичкал астрономски суми, што за грчката кауза, што за опиум и хашиш, што за спонзоруши (мажи, жени, деца), кои во замена за секс ги опсипувал со подароци и им посветувал песни. На крај тој фатил некаква болест (сифилис, гонореја или маларија) и починал во Мисолонги токму пред да тргне во својата прва битка - поморскиот напад врз Турците во Нафпактос (тогаш познат под венециското име Лепанто). Тоа е отприлика биографијата на овој грчки национален херој и така изгледала „Грција“ кога тој гузел низ неа (или бил гузен).
Monty Python’s Flying Evzones.
.blockthumb.jpg "За името Македонија, за договорот"){kind=small}
.jpg "Швеѓаните слават Санта Луција")
.jpg "Продавање лаги")
.jpg "Забранета „политичка“ реклама")
.jpg "25 години од смртта на Конески - перформанс")
_8.blockthumb.jpg "Брзата храна во Македонија: вкусна и крцкава или сериозно штетна по здравјето?"){kind=small}
_7.blockthumb.jpg "Алчноста го уништува фудбалот"){kind=small}
.blockthumb.jpg "Mи треперат гласните жици, прости ми, тремолам!"){kind=small}
.gif)
.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
