Македонците – Децата на Мајката Дона
За подобро да го проучиме и дознаеме сопственото минатото, потребно е понекогаш да ја разбереме културата, историјата и митологијата на другите народи. Всушност не станува збор за некој друг посебен народ и култура, бидејќи се испоставува дека се работи за еден голем и славен народ што бил распространет низ цела Евро-Азија уште од антиката, каде создал уникатни под-култури во рамките на својата матичната и изворна култура. Во претходните објави говорев за поврзаноста помеѓу Скитија и Скотија (Шкотска), и таму многу јасно, со навистина цврстви факти и аргументи докажавме дека постоел културен проток и крвна слеаност помеѓу Скитите (Словените) и Скотите. И тука станува збор за распространеста на белите аријски родови еквивалентни на Пелазгите (Белгите) од Балканот па дури и на неверојатно огромни дистанци, и тука не можеме да ја заобиколиме ниту древната Македонска култура. Практично од Скитската / Хетската култура се раздвоени многу други културни гранки како што е Галско-Скотската, Саксонската, Нордијската итн…
Скитите се чини дека потекнуваат од оригиналните Хети кои првично го окупирале овој Црно-Морски регион илјадници години пред Скитите да се појават на сцената според официјалната историја. Според мене дефинитивно Хетите се само една од гранките на Скитите – Скети/Схити/Хети/Гети/Готи.
Eве што напишал Мавро Орбини во своето дело “Кралството на Словените”:
“Словените се иселуваат и шират по бесконечната Сарматија, појавувајќи се под разните имиња: Венеди, Словени, Анти, Верли (Ерули), Алани (Масагнети), Хири, Скири, Серби, Даки, Сведи, Фини, Пруси, Вандали, Бургунди, Готи, Остроготи, Визиготи, Гети, Гепиди, Маркомани, Квади, Полони, Боеми, Слези и Бугари. Нешто подоцна, од сарматските равнини Словените се раселени во различни насоки. Овие страшни воини со воодушевување се опишани на брегот кај Црното Море од страна на Овидиј. Од мноштвото на нивните имиња со текот на времето се издвојуваат три како најглавни – Венеди, Анти и Словени – за да на крајот преовлада името Словен како општо име”.
Славјанско-маќедонска општа историја е обемно дело на 1688 ракописни страници, посветено на историјата на Македонија, напишано од Ѓорѓија Пулевски во 1892 година.
Автор | Ѓорѓија Пулевски |
---|---|
Земја | Бугарија |
Јазик | македонски – мијачки говор со архаизми |
Жанр(ови) | историја |
Издавач | МАНУ и „Фондација Трифун Костовски“ (печатено издание од 2003) |
Издадена | 1892 |
Страници | 1005 (1688 во ракопис) |
Во првиот дел Пулевски ги опфаќа и обработува настанокот на Македонците и Словените како потомци од Дедо Мосох, шестиот син Јафетов и нивното доаѓање на денешните простори преку Азија и Сарматија при што се осврнува на темите за најстарите места и престолнини на Македонците и Словените, од што произлегува словенското име, когашен е словенскиот јазик и посебни докази (документи) за славјанско македонската историја.
Звучноста на името Мосох со името на рускиот главен град има создадено многу верзии. Верзијата за односот меѓу потомците на Мосох и Москва се придржува до Киевскиот синопсис, објавен за прв пат во 1674 година. Подоцна во Киевскиот синопсис цитиран од В.Н. Татишев ја довел, меѓу другите теории, теоријата за потеклото на Словените, односно дека Московјаните (Московите) се потомци на легендарниот Мосох. Истата хипотеза се појавува во многу други извори, главно од XVII век, вклучително и од Ломоносов и Тредиаковски. Исак Азимов го идентификува Мешех (Мосох) со Фригијците, каде Асирците ги нарекле “Мошки”.
Вториот дел го обработува во три посебни книги од кои една е насловена како Царственик Велики Александров“ каде го опфаќа сето влаадеење на Александар Македонски вклучувајќи голем број вистинити настани, но и фантастични натприродни случки и легенди. Во вториот дел од Историјата се обработени темите за македонските граници (меѓи, синори), основањето на македонското царство, подробно кажување за македонските цареви, раскажување за влаадеењето на Филип II Македонски, цела книга за владеењето на Александар Македонски и раскажување за разделувањето на царството по неговата смрт, поводот и завладувањето на Римјаните со македонската држава и владеењето на римските цареви со Македонија.
За пишување на историјата Ѓорѓија Пулевски скоро три децении стрпливо собирал материјали, проучувајќи ги достапните извори и литература, при што во текстот постојано се повикува и цитира педесетина автори меѓу кои познати светски, византиски, руски историчари како Мавро Орбини, Ломоносов, Гибон, Дуфресне и др. Иако, главно коректно ги пренесува и интерпретира старите извори, Ѓорѓија Пулевски во текстот не испушта да направи оддели пасуси на Исправка како одговор на тие историчари, но и како разјаснување на самата Историја.
… А Македонци оту биле по одлични и по мужествени и по храбри и не страшливи ни од кого – затова Грците им велеле Варвари и Авари.—Ѓорѓија Пулевски, „Славјанско-маќедонска општа историја“, 1892
- Што означува името Македонија и од каде потекнува овој народ?
Пред неколку години интуитивно и спонтоно дојдов до идејата дека името Македонија можеби води корен и потекло од Божицата Мајка, која во древните ведски списи, како и во ирските (галските) легенди се нарекувала Дана / Дона, односно Маке-Дона (Мајката Дона). Меѓутоа ова толкување секако го земав со малку резерва, се дур не увидов дека и самиот македонски великан Пулевски со веродостојни и моќни зборови буквално го дал истото објаснување. Сега ќе ја разгледаме и подетално објасниме оваа негова објава.
… А за производот имево Македонији по сказни го наодиме оваке:Теменидската мајка, оту се велела Дона, а сиот баба Донин род си ја викале Мајка Дона. А живујуштите фамилии во Азиска Дарданија сева страна полостровска ја велеле Мајкина Донина. Тики од горе речена Мајкина Донина, по многу време после се превртела во наречение Македонија…… А живуштите Славјани во Азиска Дарданија, като преминувале во Јевропеиска Дарданија на видување или на гости при бабиниот Донин род, а баба Дона ги прашала за како преминале преку море, заре во старо време, ка што знојеме и сега, оту немале доволно средства за преминување преку море, а дојдените гости баба Доне като је одговориле је велеле: Мака Доно. Тики за от Мака Дони се учиме оту се произвело име Македонија…А за од горе речена Македонија се учиме за сите жители стари оту носиле производно име Мијаци…… А од треќи сказни се учиме во најстаро време по Потопот оту Солунско Поле до Воден било п’лно со море… а баба Дона воденка била една у мајка, а заљубеникот като ја грабил баба Дона и ја скрил во еден кораб и тргнал по море да бегат со коработ. А мајка је Донија, като си ја посакала ќерка си Дона, тики трчаешти кон море затожила Мајкина Доно, Мајкина Доно!… Тики за от тожењето мајкино је Донина се учиме за производот Македонија. [4].— Ѓорѓија Пулевски, „Славјанско-маќедонска општа историја“, 1892
Најпрвин да кажеме дека Божицата Дану (Дана) е спомената во најдревниот ведски спис, имено Рг-Веда, како мајката на Данавите, кој предаставувале еден божествен клан. Зборот Дану/Дана ги опишува примордијалните води од каде што ова божество е отелотворено. Во Рг-Веда (I.32.9), таа е опишана како мајката на Вритра (Велес) змејот-демон што е покорен од страна на Индра (Перун).
Дури и денешното знаме на државата Велс го носи со себе симболот на хтонското божество Велес oд словенската митологија.
Како збор за “дожд” и “течност”, dānu е споредена со Авестинското dānu што значи “река”, а подоцна во нејзина чест именувани се реките Дон, Дануб (Дунав), Данепар (Дњепар), Данестар (Дњестар) итн… Исто така постои и река Дану во Непал.
Потоа во Балинезискиот Хиндуизам се спомнува Деви Дану (Dewi Danu ) како божица заштитничка на водите, и овој култ се нарекувал Agama Tirta, односно верски-систем кон обожување на водите. Таа е една од двете највиши божества во Балинезиската традиција.
Значи во Ведската митолодија Данавите биле боженствена раса на луѓе што биле потомци од Дакша. Данавите биле синовите на Дана. Таа била поврзана со небесните води и веројатно таа е поврзана со примордијалните води кои постоеле пред креацијата. Меѓутоа лично тврдам дека Дана не била некоја небесна и нематеријална форма на божество, туку дека била во физичка форма, и дека била боженствено човечко битие со возвишени способности и вештини и била одговорна за чувањето и неговувањето на водите и реките, а како што ни соопштува и Пулевски Баба Дона го преживеала потопот и го спасила родот.
А од треќи сказни се учиме во најстаро време по Потопот оту Солунско Поле до Воден било п’лно со море… а баба Дона воденка била една у мајка, а заљубеникот като ја грабил баба Дона и ја скрил во еден кораб и тргнал по море да бегат со коработ.
Како што имам објаснето во претходните текстови, боженствените луѓе од белата раса влегле во меѓусебен конфликт и се поделиле во кланови. Во нордијската митологија, поточно во Едите (Ведите) тие се поделиле на Асири и Ванири. Во иранската митологија тие се наречени Ахури и Девати, додека во ведската (индиската) се познати како Асури и Деви. Дану била позната како Асура и под водство на Бали, и другите, Данавите дигнале револт против Деватите (Девите). И покрај првичните успеси, Данавите биле поразени од богот Вамана, кој во џуџеста форма го измамил нивниот лидер Бали. Данавите не биле универзално сметани за зло, Данавате можело да се класифицираат и како добри или злобни. Ахурите/Данавите кај древните иранци биле сметени за добри богови, додека Девите (oд тука потекнува и зборот “Devil“) биле сметани за лоши богови, додека кај другите аријците во Индија, Девите биле сметани за добри, додека Асурите за демони. Меѓутоа во Ведите се спомнуваат и Индра и Варуна како Асури што не би можеле никако да ги прифатиме како злобни демони, туку напротив добри божества. Девите и Асурите никако не можеме да ги прифатиме како универзално добро или зло. Се зависи од која страна се гледаат работите, бидејќи и помеѓу Девите имало “негативци”, но и кај Асурите имало “позитвци”. Според мене овој воен судир и употребата на деструктивната технологија, што е опишана во Махабарата и Рамајана, довела до планетарната катастрафа како и последователниот потоп.
Многу древни Европски (Словено-Аријски) народи се сметале себеси како Децата на Дана, каде што Дана значи Мајката Божица. Келтите / Галите кои потекнуваат од Скота се нарекувале себеси како “Tuatha De Danaan”. Во текстот за Скитите и Скотите, дадов интересно објаснување како од Скотите се произлезени Галите.
Едвард Џ. Коуан го проследил првото споменување на Скота во литературата од 12 век. Скота се појавува во ирската хроника Книгата на Ленстер (која ја содржи редакцијата на “Lebor Gabála Érenn“). Сепак, текстот пронајден во историјата на “Historia Brittonum” од 11 век ја содржи претходната референца за Скота. Изворите од 12-тиот век тврдат дека Скота е ќерка на еден египетски фараон, современик на Мојсеј, кој се оженил со Гејтолос (Geytholos / Goídel Glas), основачот на Шкотите и Галите откако бил прогонет од Египет. Најраните шкотски извори тврдат дека Гејтолос бил крал на Хелада, Неол или Хеолаус , додека Лебор Габала Ерен го опишувал како Скитиец. Другите ракописи на Лебор Габала Еренн содржат варијантна легенда каде Мил Еспајн (Mil Espaine) се појавува како сопруг на Скота и го поврзува со древната Иберија. Варијанта од митот во Лебор Габала Еренн наведува дека имало уште една Скота. Таа била ќерка на еден египетски фараон наречен Цингрис, име кое се наоѓа само во ирската легенда. Се омажила за Ниул, синот на Фениус Фарсаид. Ниул бил вавилонец кој патувал во Скитија по распадот на Вавилонската кула. Тој бил изучувач на јазици и бил повикан од фараонот во Египет да ја земе раката на Скота за брак. Скота и Нуил имале син, Гојдел Глас, истоимениот предок на Галите, кој го создал галскиот јазик со комбинирање на најдобрите особини на 72-те јазици кои постоеле во тоа време.
Древните Европски реки наречени Дан (Дон) во Русија, Шкотска, Англија и Франција го рефлектираат ова минато. Дануб (Дунав) кој што тече во Црното Море е нивната најважна река и го рефлектира нивното источно потекло.
John Duncan‘s “Riders of the Sidhe” (1911)
The Tuatha Dé Danann as depicted in
Истотака, во овој контекст можеме слободно да го спомнеме и да го поврземе потеклото на името Македонија, каде што Македонија и на денешниот индијски јазик, означува Мајката Божица. Нормално, Маке – Mајка и Дана или Дона –Госпоѓа однонсо Божја Благородничка, буквално истото се поклопува со она што Пулевски ни го соопштува во неговата книга. Дона и на денешниот италијански јазик значи – Госпоѓа / Боженствена Жена и ова име води директен корен од самата зачетничка која се викала – Дана.
Истото го среќаваме и во Ирските легенди, дека постоела боженствена група на луѓе познати како “Tuatha De Danaan” кои потекннувале од Дана, односно – “Danu, with Danu meaning the Mother Goddess”.
Согласно Lebor Gabála Érenn, гледаме дека Агноман од Скитија бил еден од врховните основачи на овој глан.
Значи и во Ирската митологија Дана се смета како заштитничка и мајка – основател на боженствениот клан Туата де Данан. Исто како и во ведската литература, така и во галската/ирската таа имала боженствен статус и предводник е на еден цел таков клан.
Како што можеме да разбереме од самиот Пулевски: “А живуштите Славјани во Азиска Дарданија, като преминувале во Јевропеиска Дарданија на видување или на гости при бабиниот Донин род, а баба Дона ги прашала за како преминале преку море, заре во старо време, ка што знојеме и сега, оту немале доволно средства за преминување преку море, а дојдените гости баба Доне като је одговориле је велеле: Мака Доно. Тики за от Мака Дони се учиме оту се произвело име Македонија”…
Се поставува прашањето каде е таа Азиска Дарданија каде што живееле Словените пред да дојдат на Балканот?
Во Ведската литература се споменува еден славен аријски народ по име Дардани и овој народ е еквивалентен на Дарданците од Балканот. Овој народ мигрирал преку Азија, па дури и преминот Дарданели ја рефлектира нивната миграција. Дарданели (турски: Çanakkale Boğazı; Δαρδανέλλια) е долг тесен проток по должината на полуостровот Галиполе во денешна Турција кој го дели Балканот (Европа) од Мала Азија, а ги поврзува Егејското и Мраморното Море. За тоа кои биле Дарданите што се споменати во Ведите, веќе имав приготвено текст.
Во денешниот „демократски“ атлантистички Запад забранети се следнива јазици: Македонскиот во Грција, Ирскиот во Ирска, Галскиот шкотски во Шкотска, Велшкиот во Велс (сите три под британско владеење).
Види за: РГ ВЕДСКИТЕ АРИЈЦИ – ДАРДИТЕ
Хипотетичкатa номинативна форма на името*Danu, не е пронајдена во ниту еден средновековен Ирски текст, туку е реконструкција од модерните научници базирано на генитивот Danann (кое се чита и како Donand или Danand), кој што е единствена форма во примарните извори (како колективно име за Ирските Богови, Туата де Данан “Племето на Богови од Дану).
Етимологијата на името било предмет на дебата уште од 19-ти век, каде што некои рани научници исто така ја поврзале со Ведската божица на водите – Дану, каде што нејзиното име е произлезено од Прото-Индо-Европскиот збор што значи течение, каде што исто така лежи позади античкото име на дреката Дануб (Дунав) однсоно Danuuius, каде што се претпоставува дека е само рана Скитска позајмица во Келтскиот јазик.
Во еден од поновите испити на името Дану, познатиот лингвист Ерик Хамп ги отфрла традиционалните етимологии како фантазија, предлагајќи наместо тоа дека *Дану прилично произлегува од истиот корен како и Латинсото bonus (Старо Латинското – duenos), од прото-индо-европски * dueno- “добро”, преку Прото-Келтската номинативна еднина * Duonū што значи “Аристократ”. Како што кажав и јас претходно, самото име Дана е тесно поврзано со Дона, што дури и на денешниот италијански се преведува како Госпоѓа. Во самиот овој збор се открива името Господ, меѓутоа како што кажав ова не се однесува на нематеријално или некакво апсолутно божество, туку на материјално битие со висока свест и вештини, вклучително и познавање на тајните на природата. Самиот збор Аристократ во суштина значи Аријско, односно благородничко владеење, каде Ариј значи Аријец, додека Кратос значи управување, владеење однонсо ракување (краци, краки, раце, кракување).
Потоа и самото име на Ирска (Ајрланд, Ариа-Ланд), во суштина значи Аријска Земја.
Како изгледала аристократијата (аријската каста) кај Античките Македонци? Па прилично Галски, однсоно Пелазгиски. Галија освен како поим за древна Франција е нашироко употребуван насекаде низ Евро-Азија, што не случајно Ирскиот јазик се нарекува Gaeilge. А во денешна Грција во изобилство наоѓаме т.н. галски топоними и хидроними.. Во Македонија ги имаме Галичник, Галате, Галичица и Галик река во Егејскиот дел….
Во Велшката литература се среќава името Дон (Dôn), каде што повеќето научници ја забележеле како митолошката мајка божица во средновековите сказни од Мабиногион. Значи Дон е предокот во Велшките легенди и литература. Таа се наведува како мајка на групата позната како “Децата на Дон”, вклучувајќи ги Гвидион, Арианход и Гилфети, помеѓу многуте друг.
Интересно е да се спомене дека Llys Dôn (Судот на Дон) е традиционалното Велшко име за небесното соѕвездие Касиопеја.
Пулевски исто така ја спомнува и Теминидската мајка: Теменидската мајка, оту се велела Дона, а сиот баба Донин род си ја викале Мајка Дона.
Теменис бил син на Аристомах брат на Кресфонт и Аристодем, татко на Кејс, Керин, Фалк, Агелаос, Аграиос, Еврифил, Калиас, Истмиос, Клит и на Хирнето.. (Paus. ii. 28 ; Apollod. ii. 8. § 2.). Тој бил правнук на Херакле. Бил еден од водачите на Хераклејците и помогнал во петиот и завршен напад врз Микена на Пелопонез, после освојувањето на полуостровот, заедно владее со Аргос. Неговите наследници, теменидите, биле протерани од Аргос, и се верува дека го основале Македонското кралство. Поради тоа македонските кралеви себеси се нарекувале Темениди. (Herod .viii. 138 ; Thuc. ii. 99.) [L. S.]
Темен станал крал на Аргос, кој претходно бил управуван од Тисамен. Темен е закопан во близина на Аргос. Населбата се вика Теменез. Темен е основач на кралското семејство Темени, Теменидите, од каде потекнува македонското кралско семејство Аргеади.
Меѓутоа како што ни соопштува Херодот, првичните жители на овој полуостров биле токму Пелазгите, каде според нив е наречен и овој дел Пелопонез. И Херодот вели дека Пелазгите ги познавале верските обреди на Самотраки посветени на Кабирите (П.51). Според него Атињаните водат потекло од Пелазгите (И.56) и дека порано Хелада се викала Пелазгија. Славистот Шафариќ вели дека следниве антички топоними во географска Тракија, која ги опфаќа и македонските етнички територии се од словенско потекло:
- Од Тракија:
- Arzos – Рашка
- Bennica – Банско
- Debre – Дебaр
- Dolonici(ae) – Дољани
- German – Чрмеп или Герман
- Samaika – Самоков
- Travus – Трева
- Zdebrin, Zernae, Zirinae, Zirinia – Црнец
- Во Македонија:
- Cavetza – Кавица
- Melichiza – Малешево
- Nestus – Места
За античката тракиско-пеонско-македонска област Стримион, се тврди дека подоцна ја населило македонското словенско племе Струмјани. Според ова, областа Стримион која носи чисто словенско име потекнува од предсловенската колонизација. Струмиен е старословенски збор и означува врело/извор, а денес истиот збор, со истото значење се употребува во полскиот јазик. Во Пиринска Македонија и денес постои реката Струма, а во Македонија градот Струмица кои влечат корен од старословенскиот збор Струмиен.
Античкиот историчар Трог Помпеј пишува дека Македонците потекнуваат од Пелазгите.
Во 450 г.п.н.е., Херодот за Пелазгите вели:
Ако се суди по останатите живи Пелазги,… каков јазик говореле Пелазгите, треба да кажам дека говореле еден варварски јазик; ако тоа е така тогаш жителите на Атика, која е пелазгиска земја, со нивното преминувањето кон Елините, примија друг јазик.
Треба да се напомене дека под поимот Варвари (Бербери) се подразбираат сите прото-словенски народи и јазици, па дури и подоцна во средниот век овој поим исклучиво ќе се однесува за оние родови и племиња од белата раса кои не паднале под Римско ропство.
Античкиот елински географ Страбон, вели:
Што се однесува до Пелазгите, сите докази укажуваат на тоа дека тие се еден стар народ, кој бил распространет на територијата на цел Хелас, особено меѓу Етолците во Тесалија.
Понатаму, Страбон пишува дека Тесалија, меѓу устието на реката Пенеос, Термопилите и планината Пинд, се нарекувала Пелазгиски Аргос, оти Пелазгите ја населуваaт таа земја. Страбон ова го напишал во 9 век по Христа, што говори во прилог на тоа дека Пелазгите и тогаш живееле во Елада, Тесалија, Македонија итн. Од тие Пелазги-Аргaјци произлегувала македонската царска династија, почнувајќи од македонскиот цар Александар Први (Александар Трети е големиот Александар Македонски). На друго место, Страбон вели дека и Етолците (како и Македонците) не се Елини. Како Акаранците, Македонците и Етолците биле неелини, туку Пелазги, римскиот историчар Тит Ливиј пишува дека сите тие зборувале на еден ист јазик, неелински:
Aetolos, Acarnanas, Macedonas eiusdem linguae hominess [6].
Димитар Миладинов во обраќањето кон Кукушаните (24. октомври1857.) меѓу другото вели-,,Го напаѓаат нашиот словенско-пелазгиски јазик, еден од најдревните и најбогати јазици, наречувајќи го варварски јазик… (К.Миладинов, Избор, Мисла, Скопје, 1980)
Постои податок (според германскиот лингвист Пасов) дека делото на Хомер е напишано на словенски или на пелазгиско-бригидски јазик. Јазикот на Пелазгите и Минојското писмо проф. Г.С.Гриневич го третира како прасловенски. Прасловенски јазик е таканаречен егејски, односно минојски јазик или јазик на Пелазгите.
Милан Будимир уште во 1950. година во своето издание „Грците и Пеластите“ ни кажува дека на научниците од Запад косата им се крева кога ќе се спомнат Пелазгите, така да тој проблем не сакале да го спомнуваат. Но што да правиме кога митот за постанокот на човештвото се препишува на Пелазгите? И што да правиме кога дознаваме дека директни предци на Македонците се Пелазгите?
Исто така многу е интрересен факт што освен кај Македонcite, дувачкиот иструмент – Гајда, се среќава и кај Шкотланѓаните, односно Скотите / Галите.
Потоа кај Шкотите и Ирците до ден денеска во нивните имиња постојат префиските Мак и Мк (“Mc” / “Mac”) каде што според сознанијата водат корен од древниот галски јазик. Оваа форма Мак се преведува како пото-мак, однсоно син или ќерка. На пример славното презиме MacDonald, Macdonald, или McDonal може да се разгледа како Синот на Доналд, каде лично сметам дека оваа древна форма води директен корен од Мајката Дона. Во Шкотска постои клан наречен како Кланот на Доналд.
Godfrey James Macdonald of that Ilk | |
The 8th Baron Macdonald, Chief of the Name and Arms of Macdonald, High Chief of Clan Donald and 34th hereditary Chief of Clan Donald. |
Овој клан е тесно поврзан со земјата Рос (Росија), а воедно и кланот Рос, каде во претходните објави за Скитија и Скотија детално говорев.
Меѓутоа гајдата не само што е традиционален инструмент на Македонците и Шкотите, тој исто така е облежје и на Грузијците и Грузија. Gudastviri (Georgian: გუდასტვირი) е безизлезна, двоглавирана, рог-галерана гајда што се свири во Грузија. Името потекнува од зборовите guda (торба) и stviri (свирење). Во некои региони се нарекува и како chiboni, stviri, или tulumi.
Зборот Гајда веројатно доаѓа од зборот Гојдо (Говедо или Гуде), но исто така и сверењето на виолина се нарекува – гудење, и стапот се нарекува гудало. Ствири дефинитивно одговора на зборот свирење. Потоа зборот Тулими веројатно доаѓа од Македонскиот збор Тулум (вреќа за вино направена од стомачната кожа од некое животно).
Гајда — двогласен македонски народен дувачки инструмент кој се состои од:
- гајдарка, која се прави од дреново дрво. Гајдарката има седум дупки на лицето и една дупка за палецот на опачината; на крајот на цевката се прикачува славец,
- брчало, бучало или рог кое е направено од три дела кои се спојуваат; истото произведува континуиран тон (вториот глас),
- дувало поврзано со мевот,
- мев, направен од штавена овча или козја кожа.
Ако пребарувате на интернет можете да најдете многу интересни информации за Кавказиското потекло на Скотите, како и на Осетијските-Грузијци. Самото име Кавказиец (Caucasian) на англиски се преведува како поим со кој се определува белата раса. Но, исто така ќе најдете и интересна Македонско-Грузијска паралела од древните времиња.
Имено денешната територија на Грузија некогаш припаѓала Скитиската Империја, каде се наоѓала древната Иберија и Колхида. Направете сега паралела со Кавказската Иберија, Шпанската Иберија и Ирската Хибернија и ќе го добиете одговорот на миграционото прашање.